Hoe ga je om met een beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag?

Ben je als professional beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Op deze pagina lees je wat je kunt doen en kunt verwachten. Wat gebeurt er na een klacht? En waar kun je terecht met vragen?

Na een beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag is het allereerst belangrijk om de beschuldiging serieus te nemen. Iedereen heeft andere grenzen. Misschien is er een grens overschreden zonder dat jij het door had.

Wat kun je doen direct nadat je hebt gehoord dat je beschuldigd bent?

  • Probeer rustig te blijven. Wacht bijvoorbeeld een dag met reageren op de beschuldiging, zodat je geen overhaaste beslissingen neemt.
  • Heb respect voor de wensen van de persoon die je heeft beschuldigd. Wil deze persoon je niet zien of spreken? Houd je daar dan aan.
  • Heb extra aandacht voor de gedragsregels en preventieve maatregelen binnen je organisatie. Lees ze zorgvuldig na en probeer ze nog meer na te leven dan je al deed.
  • Reflecteer op je eigen handelen. Zo kun je leren van de situatie en nagaan hoe je dit in het vervolg kunt voorkomen. Schrijf bijvoorbeeld op wat er is gebeurd en probeer dat te lezen alsof het iemand anders is overkomen.
  • Kijk of je steun kunt vragen aan iemand die je vertrouwt. Vraag hulp bij je collega's, leidinggevenden of een organisatie die jou kan ondersteunen.
  • Kijk ook of je in gesprek kunt gaan met de vertrouwenspersoon van je organisatie.

Is er een klacht of melding ingediend? 

  • Vraag bij je organisatie wat er geregeld is. Is er een gedragscode of klachtenregeling? Daarin kan je meer lezen over wat er nu gaat gebeuren en wat je rechten zijn.
  • Vraag bij je organisatie naar de inhoud van de ingediende klacht.
  • Houd zelf verslag bij van de gebeurtenissen en gesprekken hierover.
  • Informeer naar je rechten als werknemer.

Wat gebeurt er als er een klacht is ingediend?

Soms lukt het om de klacht op te lossen door een gesprek tussen de betrokkenen. Hierbij kan een neutrale bemiddelaar ingezet worden. Het wordt dan opgelost via de informele klachtenprocedure. Is zo'n gesprek niet geschikt voor de situatie? Of is het gesprek niet geslaagd? Dan gaat er een formele klachtprocedure van start. Dat betekent dat er bijvoorbeeld een externe klachtencommissie wordt ingeschakeld.

Wel of geen aangifte bij de politie

Als de klacht een strafbaar feit betreft, kan de klager aangifte doen bij de politie. De politie besluit dan of de zaak onderzocht wordt. Op Rechtspraak.nl lees je meer over wat er dan gebeurt.

Onafhankelijk onderzoek door de organisatie

Na een klacht of melding stelt de organisatie een onderzoek in. Het is belangrijk dat dit onderzoek objectief en onafhankelijk is. Misschien is er binnen de organisatie zelf een objectieve klachtencommissie, of vraagt je organisatie een onafhankelijke klachtencommissie dit onderzoek te doen.

Welke rol heb je als beklaagde bij een klachtprocedure?

Als beklaagde heb je het recht om te horen waarvan je wordt beschuldigd. Je hebt ook het recht om je te verdedigen tegen de klacht. Het kan zijn dat de klachtencommissie met je in gesprek wil om jouw kant van het verhaal te horen. Je mag het verslag van dat gesprek opvragen en bekijken of jouw verhaal goed is beschreven.

Het kan zijn dat je gedurende het onderzoek wordt geschorst. Je krijgt dan informatie over de reden en duur. Je mag hiertegen bezwaar maken.

Wel of niet in gesprek met de klager?

De klager kan het kind of de jongere zelf zijn, of een persoon in diens omgeving. Het kan zijn dat jij graag met het kind of de jongere in gesprek wil, maar dat die daar niet voor open staat. Heb dan respect voor deze wens. 

Als de klager wel met je in gesprek wil, zeg dan niet direct een gesprek toe. Vraag eerst wat het doel van de klager is om met jou in gesprek te gaan. Als het doel van de klager niet past bij hoe jij de situatie ziet, geef dan aan dat jullie beter niet in gesprek kunnen gaan. Want een gesprek zou de situatie dan erger kunnen maken.

De klager kan verschillende doelen hebben. Bijvoorbeeld:

  • De klager wil samen tot een oplossing komen. Dan is het belangrijk dat je allebei open staat voor een middenweg. Een voorbeeld van een oplossing is de klager wil dat de beklaagde hulp zoekt zodat de beklaagde het gedrag niet nogmaals gaat vertonen of het invoeren van gedragsregels.
  • De klager wil diens verhaal kwijt en door jou gehoord worden. Dan is het belangrijk dat jij rustig kan luisteren.
  • De klager wil een bekentenis en excuses van jou. Dan is het belangrijk dat jij bereid bent om die te geven. 

Ga je in gesprek? Vraag dan of er een onafhankelijke partij bij het gesprek aanwezig kan zijn. Bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon. Deze persoon kan ervoor zorgen dat jullie je allebei veilig voelen in het gesprek.

Waar kan ik terecht voor hulp of met vragen?

  • Kijk eerst of er binnen je organisatie een vertrouwenspersoon is. Deze persoon kan jou ook wijzen op ondersteuning of meldpunten die passen bij jouw situatie.
  • Ga na of je in aanmerking komt voor juridische ondersteuning, bijvoorbeeld bij je rechtsbijstandverzekering. Op Juridischloket.nl is meer informatie te vinden hierover.
  • Maak je je zorgen over je seksuele voorkeuren en handelen? Je kunt anoniem je vragen stellen en je verhaal kwijt bij Stop it Now.
  • Ben je slachtoffer van smaad en laster? Maak dan een melding bij het Centraal Meldpunt Nederland.
  • Werk je in de sport? Je kunt terecht voor informatie en ondersteuning bij het meldpunt en kenniscentrum Veilige Sport Nederland.
  • Werk je in het onderwijs? Je kunt bellen, appen of mailen met vragen over sociale veiligheid met het Adviespunt van Stichting School en Veiligheid.
Foto Vivian den Blanken