Pleeggezinnen begeleiden bij de identiteitsontwikkeling van pleegkinderen

Identiteit van pleegkinderen

Meestal beginnen kinderen in hun puberteit met het ontwikkelen van hun eigen identiteit. Pleegkinderen zijn hier al eerder mee bezig. Doordat ze ergens anders opgroeien dan waar ze vandaan komen, stellen ze zichzelf vragen als: 'Wie ben ik?', 'Bij wie hoor ik?' en 'Wat vind ik belangrijk?'. Pleegkinderen worstelen vaak met deze vragen. Voor hun identiteitsontwikkeling is het belangrijk dat zij zichzelf in anderen herkennen. En contact hebben met mensen met dezelfde afkomst.

Bij de start van een pleegzorgplaatsing

Bij het maken van een match tussen een pleegkind en een pleeggezin kun je als pleegzorgprofessional bewust rekening houden met de achtergrond van de betrokkenen. Dat doe je door tijdens de kennismaking van pleegouders, kind en ouders eventuele verschillen met elkaar te bespreken. Bijvoorbeeld:  

• Gebruiken waar het kind gewend aan is en welke de pleegouders kunnen overnemen.
• Belangrijke vieringen of religieuze bijeenkomsten en aan welke het kind kan deelnemen.
• Wat het kind mag eten en wat het lekker vindt.
• Informatie voor pleegouders over de lichamelijke verzorging van het kind. Bijvoorbeeld een speciale kapper of verzorgingsproducten waar het kind aan gehecht is.

Pleegouders begeleiden bij de identiteitsontwikkeling

De komst van een pleegkind heeft invloed op het dagelijks leven en de vaste gewoonten van een pleeggezin. Dit kan voor pleegouders een grote uitdaging zijn. Ze doen vaak erg hun best om het pleegkind in hun gezin op te nemen. Daarom dragen ze uit dat iedereen gelijk is en dat ze met elkaar een eenheid vormen. De bedoeling is dat het pleegkind zich daardoor welkom voelt, maar soms ontbreekt daarbij aandacht voor de culturele en religieuze achtergrond en de gewoonten van het pleegkind.

Je kunt pleegouders helpen om een goede balans te vinden tussen aansluiten bij de achtergrond van het pleegkind en trouw blijven aan zichzelf. Bespreek wat pleegouders zelf kunnen of willen doen en of zij aanvullende kennis over de cultuur of religie van het pleegkind nodig hebben. Pleegouders hoeven niet alles zelf te doen. Je kunt met de ouders van het pleegkind verkennen wat zij kunnen doen. Of welke mensen uit hun netwerk een belangrijke rol kunnen spelen in de identiteitsontwikkeling van het kind.

Identiteitsversterkend handelen

• Neem een open en onderzoekende houding aan tegenover verschillende culturen en achtergronden.  
• Wees je bewust van je eigen blinde vlekken: je eigen waarden, oordelen en overtuigingen die je bewust of onbewust meeneemt in je werk. Door te reflecteren in je team zorg je ervoor dat je beter kunt openstaan voor het verhaal van de ander. 
• Verdiep je in de cultuur en de achtergrond van het pleegkind, de ouders en pleegouders. Gebruik deze kennis in het gesprek met pleegouders en ouders.
• Wees je ervan bewust dat pleegkinderen zich soms gediscrimineerd voelen en ga daarover met hen in gesprek.  
• Gebruik inclusief taalgebruik.

Lees ook deze handreiking over identiteitsversterkend handelen in de pleegzorg