Eenoudergezin: hoe twee ouders dit ervaren

Gemma: Bewust alleenstaande moeder

Haar eerste dochter kreeg Gemma samen met haar ex-partner. Tijdens de zwangerschap besloten ze uit elkaar te gaan. 'Ik heb de opvoeding van onze dochter op mij genomen, maar ik zorg er wel voor dat vader en dochter een band kunnen opbouwen', vertelt ze. Drie jaar later besluit ze via een donor haar volgende grote wens in vervulling te laten gaan: een tweede kindje. Zo krijgt haar dochter een zusje en gaat Gemma door als bewust alleenstaande moeder.

Tijd voor jezelf

Gemma: 'In eerste instantie had ik weinig behoefte aan tijd voor mezelf, maar langzaamaan vond ik het toch fijn om iets voor mezelf te doen, naast werken. Zoals sporten of uit eten gaan.' Dat bracht wel zo zijn uitdagingen met zich mee. 'Je staat er soms natuurlijk echt alleen voor, dus dit soort activiteiten moet je plannen. Je kunt niet zomaar besluiten om even de deur uit te gaan. Gelukkig heb ik een ontzettende lieve moeder die onmisbaar is voor ons. Maar ook mijn (stief)vader, broer, vrienden en buren helpen graag. Zo'n netwerk is echt belangrijk.'

Gelijkgestemden

Haar vriendinnen zijn een grote steun voor Gemma. 'Meerdere vriendinnen zijn alleenstaand en een van mijn beste vriendinnen heeft inmiddels ook twee kinderen van een donor. Het is erg fijn om gelijkgestemden in de omgeving te hebben. Voor andere ouders is het soms lastig voor te stellen hoe het is om het helemaal alleen te doen. Het is heel fijn om hierover te kunnen praten. Maar ook voor de kinderen vind ik het mooi dat ze later vriendjes hebben in eenzelfde situatie. Zij kunnen ook bij elkaar terecht als ze met vragen zitten.'

Uitdagingen

Gemma merkt vaak hoe erg de samenleving is gericht op tweeoudergezinnen en gescheiden ouders. 'Dit heb ik bijvoorbeeld gemerkt in coronatijd. Er waren zoveel tips en steun voor tweeoudergezinnen en gescheiden ouders, maar weinig voor bewust alleenstaande ouders. Ook met reizen heb ik onlangs ervaren dat ik bij de douane moest vertellen waar de vader van de kinderen is en moest bewijzen dat ze van mij zijn. Dat laat wel zien dat er nog veel te weinig gelijkwaardigheid is tussen de verschillende gezinsvormen die er zijn.'

Ook vindt Gemma het jammer dat alleenstaand ouderschap in kwaad daglicht wordt gesteld . 'Zoals gynaecologen die hun eigen sperma hebben gebruikt om te doneren of mensen die het sneu vinden dat we geen partner zijn tegengekomen. Er zijn erg veel leuke alleenstaande ouders die hier bewust of onbewust voor kiezen en ontzettend gelukkig zijn. Ik zou graag wat meer positiviteit zien rondom bewust alleenstaand ouderschap.'

Bijzondere banden

Alhoewel het Gemma heel mooi lijkt om de liefde voor je kind te kunnen delen met een partner, heeft het alleenstaand ouderschap haar ook veel bijzonders gebracht. 'Door het wegvallen van mijn partner is er plaatsgemaakt voor andere bijzondere mensen, zoals in mijn geval mijn moeder', vertelt ze. 'Die liefde voor mijn kinderen deel ik nu met haar.'

Gemma merkt dat juist haar ouders en vrienden een belangrijke rol hebben gekregen in haar leven. 'Zo was mijn moeder bij beide bevallingen aanwezig en waren mijn ouders en vrienden bij bijzondere momenten waar anders een partner bij betrokken zou zijn geweest. Dat vind ik echt iets moois!'

Je redt het echt wel alleen

Gemma: 'Ondanks de uitdagingen brengt het alleenstaand ouderschap mij zoveel moois. Niet alleen een sterkere band met ouders en vrienden, maar vooral ook met mijn kinderen. Zo ga ik bijvoorbeeld veel met mijn kinderen op reis. Het zijn zulke lieve ontspannen meiden, dat is echt genieten.'  

'Uiteraard is het ook soms bikkelen, maar het is vooral heel mooi. Je krijgt een hele andere band met je kinderen dan als je met z'n tweeën bent. Ik merk dat veel mensen nog twijfelen over het bewust alleenstaand ouderschap, maar je redt het echt wel alleen!'

Sven: Door als alleenstaande co-ouder

Na vijf en een half jaar stond Sven ineens als alleenstaande vader in het leven. Samen met zijn ex-vriendin koos hij voor co-ouderschap. 'Mijn dochter is doordeweeks twee dagen bij mij en om het weekend', vertelt Sven. 'Het is een uitdaging om de balans te vinden tussen goed zorgen voor je kind én voor jezelf.'

Je dochter moeten missen

Het duurde zeker een jaar voordat Sven de situatie beter kon accepteren. 'Ik voelde me rot over het feit dat mijn dochter met gescheiden ouders moest opgroeien. Ik kom zelf ook uit een gescheiden gezin, dus dat was het laatste wat ik wilde.'

Ook het feit dat hij zijn dochter niet altijd bij zich had, viel hem zwaar. 'Ik maakte me soms wel zorgen als mijn dochter bij mijn ex was. Je weet niet of alles goed gaat, ik voelde me zo machteloos. Mijn dochter zei weleens: "Papa, ik wil graag bij jou wonen". Je denkt dan, gaat het wel goed daar? Maar na even doorvragen kwam ik erachter dat ze inderdaad bij mij wilde wonen, maar dan wel samen met mama. Het is belangrijk om je kind te leren dat ze niet hoeft te kiezen.'

Ups en downs

De eerste anderhalf jaar na de geboorte van hun dochter waren Sven en zijn ex nog samen. 'Toen stond ik er ineens alleen voor. In eerste instantie dacht ik: help. Het was fijn dat we de eerste periode samen hebben gedaan, maar daarna komt pas het échte opvoeden. En dan twijfelde ik weleens of ik het wel goed deed. Of dan was ik een keer ziek, dan kun je je kind niet laten zitten. Ik heb echt geleerd om in dat soort situaties rustig te blijven. Alleenstaand ouderschap vergt soms wat meer flexibiliteit en creativiteit. Je vindt uiteindelijk altijd wel een oplossing, die gedachte geeft rust.'

Je bent niet alleen

'Het was in het begin even zoeken. Je wilt dingen overleggen of je hebt hulp nodig, maar je hebt niet altijd iemand om mee te sparren. Alsnog beslis ik veel zelf, en daar word ik steeds beter in. Maar je bent helemaal niet zo alleen als je in eerste instantie denkt. Ik heb lieve ouders en vrienden die regelmatig oppassen. Ook heb ik heel goed contact met de buren. Die passen graag op mijn dochter op en we nodigen elkaar regelmatig uit voor het eten.'

Niet alleen ouders, vrienden en buren bleken een flinke steun, ook bij collega's vond Sven hulp. 'Veel collega's van mij hebben ook kinderen, dus ook daar kan ik wel eens wat aan vragen. Voel je niet bezwaard om de nodige hulp in te schakelen. Al deze hulp is echt wel nodig als alleenstaande ouder, en de mensen om je heen helpen waarschijnlijk graag.'

Steeds beter

'Ik zat een hele tijd in de negatieve sfeer van de scheiding, terwijl er ook veel mooie en leuke dingen gebeuren. Het duurt alleen even voordat je dat ziet en ervan kunt genieten. Het alleenstaand ouderschap gaat me steeds beter af. Ik heb geleerd om naar mijn hart te luisteren en te doen wat goed voelt. Nu geniet ik juist van de vrijheid om zelf beslissingen te maken en geniet ik echt van de tijd die we samen hebben. Het is vooral belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, hoe beter jij je voelt, hoe beter je voor je kind kan zorgen.'