Peuter | Zindelijk worden: zo help je je kind zelf gaan plassen of poepen

Hoe wordt je kind zindelijk?

Zindelijk worden is onderdeel van de ontwikkeling van je kind. En die ontwikkeling verloopt bij ieder kind anders. De meeste kinderen beginnen tussen de 2 en 3 jaar met zindelijk worden. Rond 3 jaar zijn de meeste kinderen overdag zindelijk. Als je kind naar de basisschool gaat, wordt verwacht dat het op school zindelijk is.

Ongelukjes

Elk kind heeft na diens derde verjaardag nog wel eens een ongelukje. Dat gebeurt vooral als het kind afgeleid is of opgaat in spel. Dat is heel normaal. Ook een terugval als een kind al een tijdje zindelijk is, hoort erbij. Dan heeft het kind weer een tijdje veel moeite om de plas of poep op te houden, of om te zeggen dat het naar het toilet moeten. Soms komt dat doordat een kind het minder leuk vindt om naar de wc te gaan. En soms doordat de ontwikkeling op een ander gebied alle aandacht vraagt.

De ontwikkeling van kinderen gaat vaak in sprongen en tijdens een groeispurt is het voor je kind soms moeilijk om op tijd te gaan plassen of poepen. Dat kan ook gebeuren in spannende periodes of bij grote veranderingen. Na verloop van tijd worden kinderen vaak weer zindelijk.

Wanneer begin je met zindelijkheidstraining?

Als je kind interesse krijgt in diens eigen plas en poep kun je een potje of de wc met een brilverkleiner gaan gebruiken. Op een gegeven moment heeft je kind zelf in de gaten dat het poept en plast. Dan begint het te kijken naar hoe anderen naar de wc gaan en wil je kind dat nadoen.

Zolang je kind daar nog geen interesse voor heeft, heeft het geen zin om al te beginnen met zindelijkheidstraining. Als kinderen iets moeten doen wat ze eigenlijk niet leuk vinden, gaan ze zich verzetten. Daardoor kan het aanleren van de vaardigheid langer duren.

Signalen

Aan een aantal signalen kun je merken dat je kind klaar is voor zindelijkheidstraining. Zie je daarvan een of meer dingen bij je kind en heb je het gevoel dat je kind er klaar voor is? Dan kun je gaan starten met zindelijkheidstraining. Die signalen zijn:

• Je kind kan zelf aangeven dat het een natte luier heeft door het je te vertellen of bijvoorbeeld naar diens broek wijzen.
• Je kind voelt dat het een volle blaas heeft. Meestal gebeurt dit tussen de 1 en 2 jaar.
• Je kind kan nee zeggen. Dat is een teken van onafhankelijkheid: je kind doet graag dingen zelf. 
• Je kind kan eenvoudige uitleg begrijpen, bijvoorbeeld: 'Ga maar op het potje zitten'.
• Je kind heeft langere tijd een droge luier.
• Je kind wil geen luier meer om, maar een onderbroek aan.

Je kind helpen bij het zindelijk worden

• Zorg dat je genoeg tijd en aandacht aan het zindelijk worden kunt besteden. Het gaat in kleine stapjes. Blijf tijdens het oefenen altijd positief.
• Geef je kind complimenten bij alle stapjes: als het aangeeft dat het moet plassen, als het even op een potje heeft gezeten, en als het op het potje poept of plast. Zeg bijvoorbeeld: 'Jij voelde dat er een plas was en dat heb je tegen mij gezegd. Wat fijn!'.
• Het kan handig zijn in de zomer te beginnen als je veel buiten bent en je kind veel zonder luier rond kan lopen.
• Begin met oefenen in een rustige periode, dus niet vlak voor spannende (feest)dagen.
• Als het oefenen niet lukt, is dat niet erg. Wacht dan een paar weken of maanden en probeer het later opnieuw. Het is dus niet erg als het in het begin niet altijd lukt.
• Help je kind door regelmatige wc-momenten in te lassen. Kinderen kunnen zich erg schamen als het mis gaat en ze 'een ongelukje' hebben. Stel een kind dan gerust en zorg samen dat het snel opgelost wordt.
• Is je peuter overdag zindelijk? Dan duurt het meestal een paar maanden voordat de luier ook 's nachts droog blijft. Je kan oefenen door je peuter voor het slapengaan nog even te laten plassen. Als je kind vier of vijf keer achter elkaar wakker wordt met een droge luier, kun je proberen om de luier weg te laten. De meeste kinderen worden 's nachts zindelijk tussen de 3 en 4 jaar. 's Nachts zindelijk worden kan lang duren, bijvoorbeeld omdat kinderen die diep slapen vaak meer moeite hebben om droog te blijven.