Puber | Voorbeeldfunctie van jou als ouder

Hoe kan ik een voorbeeld voor mijn puber zijn?

Toen je kind jonger was, leerde het op een heel directe manier van jou. Je deed bijvoorbeeld je fiets op slot en vertelde je kind waarom dat belangrijk is. Vervolgens kon je kind nieuw gedrag samen met jou oefenen. Kinderen van 10 tot 16 jaar brengen minder tijd met jou door. Ze gaan zelfstandig naar school of naar andere activiteiten. Je hebt minder mogelijkheden om hen dingen te leren terwijl je samen iets doet. Wel kun je hen met je eigen gedrag het goede voorbeeld geven.

Niet te veel uitleggen

In de puberteit, waarin pubers een ontwikkeling doormaken die hen veel energie kost en in beslag neemt, zul je af en toe het gevoel hebben dat je niet tot je kind kunt doordringen. Jouw neiging is dan misschien op nog meer manieren uit te leggen waarom je het bijvoorbeeld belangrijk vindt dat 's ochtends de ontbijttafel wordt afgeruimd. Je kind haakt dan af. Pubers hebben een hekel aan luisteren naar dat wat ze al weten. Houd het daarom kort of stel hen een open vraag. Daarmee activeer je hun hersenen.

Geef daarnaast zelf het goede voorbeeld. Met dat wat je dóét heb je nog steeds veel invloed op je kind. Natuurlijk mag je nog steeds met een korte uitleg je kind herinneren aan afspraken en grenzen. Ook al denk je af en toe niet te kunnen doordringen tot je kind, jouw puber neemt in zijn eigen oordeelsvorming wel degelijk jouw opvattingen en die van anderen mee.

Kritisch kijken naar je eigen gedrag

Op sommige terreinen is het extra belangrijk om als ouder het goede voorbeeld te geven. Kinderen van ouders die roken en drinken gaan bijvoorbeeld zelf eerder roken en drinken. Kinderen die hun ouder af en toe wat zien stelen, gaan dat zelf later ook sneller doen. Kinderen die jou veel zien ruzie maken, maken zelf ook snel ruzie.

Kijk daarom als ouder kritisch naar jezelf en je gewoonten. Kun je met jouw goede voorbeeld je puber veilig laten opgroeien, juist nu je kind grenzen nodig heeft?

Hoe blijf ik met mijn kind in gesprek?

Het lukt niet altijd om als ouder het goede voorbeeld te geven. Je vindt dat je kind niet mag uitgaan op een doordeweekse dag omdat het goed uitgerust naar school moet. Maar zelf zit je vaak nog tot laat achter je computer. Een puber merkt dat, maar kan er nog niet soepel mee omgaan. Probeer hierover een open gesprek aan te gaan. Bijvoorbeeld zo:

Ouder: 'Je moet doordeweeks gewoon uitgerust zijn voor school en je werk bij de supermarkt.'
Kind: 'Hoezo, ga jij wel eens voor 12 uur naar bed dan?'
Ouder: 'Nou nee, en daar heb ik ook heel veel last van!'
Kind: 'Ja, dat wou ik zeggen, betweter!'
Ouder: 'Nou, nou, ik heb gewoon het beste met je voor…'
Stilte
Ouder: 'Maar je hebt gelijk, het lukt me inderdaad niet altijd op tijd naar bed te gaan terwijl ik het wel belangrijk vind. Ik voel me heel vaak moe.'
Kind: 'Ja, dat merk ik.'
Ouder: 'Is het een idee samen te proberen wat vaker vroeg naar bed te gaan?'
Kind: 'Ja hoor… maar mag ik morgen dan wel uit met Cindy?'
Ouder: 'Je wilt het samen dus wel proberen, maar morgen nog even niet? Haha, wat ben je toch een goede onderhandelaar!'

Houd het luchtig en richt je op mogelijke oplossingen. Laat bijvoorbeeld zien hoe je kunt omgaan met kritiek. Onthoud wel dat pubers grenzen nodig hebben. Ze moeten leren dat die grenzen ergens anders liggen dan bij jou als volwassene. Zolang je kind nog niet volwassen is, blijf jij verantwoordelijk voor diens gezondheid.