De Kameleon in Arnhem is een onderwijszorggroep voor kinderen van 8 tot 18 jaar met een ernstige meervoudige beperking, met een matige tot ernstige verstandelijke beperking en met moeilijk verstaanbaar gedrag. De Kameleon is een samenwerking tussen zorgorganisatie Siza en De Onderwijsspecialisten.
Doel
Het leren van vaardigheden en communicatie, het verbreden van de ervaringswereld, het vergroten van de zelfredzaamheid en het bieden van prikkel-regulerende activiteiten aan de kinderen. Hierbij staat het creëren van een veilige omgeving voorop.
Doelgroep
Kinderen in de leeftijd van 8-18 jaar waarvoor V(SO) scholen geen passende onderwijsondersteuning kunnen bieden, terwijl er wel sprake is van een onderwijsperspectief.
Aanpak
Aanleiding
Op een so-school van De Onderwijsspecialisten viel een aantal leerlingen uit, met name vanwege gedragsproblemen. De so-school bleek voor sommige kinderen onvoldoende mogelijkheden te hebben om passend onderwijs te bieden, en zocht daarom de samenwerking met Siza. Vanaf dat moment is het beste van twee werelden gecombineerd om nog beter onderwijs op maat te kunnen bieden.
Samenwerking
De samenwerking is klein begonnen: de juiste groep mensen bij elkaar vanuit onderwijs en zorg, die volop ruimte, vrijheid en vertrouwen kregen om gaandeweg met elkaar te ontdekken wat er nodig was om deze kinderen onderwijs te kunnen geven. Er was geen vooraf vastgesteld plan; er waren kinderen met een hulpvraag.
Uitgangspunt van de samenwerking is dat ieder kind recht heeft op passend onderwijs en dat de ontwikkeling van het kind centraal staat. Dat betekent dat iedere klas bij De Kameleon er anders uitziet, dat ieder programma anders is en dat klassen en programma's ieder jaar veranderen op basis van de vraag van de kinderen die binnenkomen.
Opzet
Medewerkers vanuit De Onderwijsspecialisten en Siza staan samen op de groepen en werken volgens dezelfde methoden en uitgangspunten. Leerkrachten hebben een eigen rol en taakomschrijving, begeleiding werkt volgens dezelfde principes.
Kernbegrip op De Kameleon is 'voor leren komt reguleren', en er wordt gewerkt volgens de LACCS-methode. Hierbij wordt nauw samengewerkt met ouders en is er dagelijks contact met hen. Ook is er veel agogisch overleg en onderlinge afstemming tussen de betrokken medewerkers vanuit zorg en onderwijs.
Naast begeleiding vanuit zorg en onderwijs biedt de samenwerking met Siza de mogelijkheid om geïntegreerde behandeling aan de kinderen aan te bieden. Deze behandeling wordt gecoördineerd door een gedragskundige in de rol van regiebehandelaar.
Resultaten
Inmiddels bestaat De Kameleon uit zes groepen, met vier tot zes leerlingen per groep. De professionals op de groepen zien dat de kinderen en jongeren groeien en zich stap voor stap ontwikkelen. Zo leren zij bijvoorbeeld beter te communiceren. Van ouders horen ze dat kinderen zich ook thuis ontwikkelen en dat dit ook het welbevinden van het gezin ten goede komt.
Werkzame elementen
In dit praktijkvoorbeeld zien we verschillende elementen en mechanismen op verschillende plekken terugkomen. Deze blijken in de praktijk goed te werken bij het opzetten en operationaliseren van onderwijs-zorgarrangementen. Ook al is iedere context anders, deze elementen lijken in verschillende situaties bevorderend en soms zelfs cruciaal te zijn. Lees meer op de pagina Werkzame elementen van oza's.
Contactgegevens
Ariëtta Pijpker-Hak
Coördinator onderwijszorggroep De Kameleon
Email: a.pijpker@lichtenbeek.nl