STORM is effectief bij depressieve klachten

STORM is een effectieve preventieve aanpak bij depressieve klachten en suïcidaliteit. Dat blijkt uit onderzoek waarop Karlijn Heesen op 30 september promoveerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De netwerkaanpak Strong Teens and Resilient Minds (STORM) is ontwikkeld naar aanleiding van een relatief hoog aantal suïcides onder Brabantse jongeren. Het is een samenwerking van onder meer het voortgezet onderwijs, het mbo, de GGD, gemeenten, de jeugd-ggz en 113 Zelfmoordpreventie.

De deelnemende scholen besteden in de klas aandacht aan somberheid en mentale gezondheid. Mentoren krijgen een training om signalen van somberheid beter te herkennen. De GGD neemt vragenlijsten af om somberheid en suïcidale gedachten te signaleren. Leerlingen met depressieve klachten kunnen meedoen aan de preventieve groepstraining Op Volle Kracht. Blijkt dat een leerling ernstig depressief of suïcidaal is, dan verwijst een GGD-verpleegkundige snel naar passende hulp.

In het onderzoek van Heesen kregen 130 leerlingen de training Op Volle Kracht of psycho-educatie over wat je kunt doen tegen somberheid. In beide groepen namen de depressieve klachten af. Na de groepstraining gebeurde dat bij ruim 38 procent van de leerlingen en na de psycho-educatie bij ruim 12 procent.

Heesen pleit voor een verdere verspreiding van de STORM-aanpak, die volgens haar laat zien hoe efficiënt een regionale samenwerking kan zijn bij het organiseren van zorg. De STORM-aanpak is inmiddels opgenomen in de Landelijke Agenda Suïcidepreventie 2021-2025.

Effect vergroten

'Fantastisch dat de STORM-aanpak effectief blijkt', zegt Johan Kruip van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Het nut van zo'n preventieve aanpak voor leerlingen met depressieve klachten staat buiten kijf. Wil je het effect vergroten, dan is het belangrijk structureel aandacht te hebben voor de mentale gezondheid van alle leerlingen. Niet alleen op school maar ook thuis, in de vrije tijd en online. Daarin hebben ouders, het jongerenwerk, de sportcoach en de leerkracht een rol.'

'Wil je echt werk van maken van een sterk pedagogisch klimaat met aandacht voor mentale gezondheid, maak het dan integraal onderdeel van de opleiding van leerkrachten, sport- en cultuurcoaches en jongerenwerkers', adviseert Kruip. 'Met integraal bedoel ik: écht leren toepassen wat werkt bij het versterken van mentale gezondheid. Dat leer je niet in een paar lessen; het moet onderdeel worden van je handelen en houding.'

Rolmodellen

'Verder kunnen rolmodellen jongeren steun bieden. Een leerkracht kan bijvoorbeeld vertellen: ik heb vroeger ook een sombere periode gehad, dat is normaal en erover praten helpt. Deze onderzoeker geeft het goede voorbeeld: ze vertelt over haar eigen depressieve klachten op de middelbare school.'

Bron: Erasmus Universiteit Rotterdam