SCP: Goedkope kinderopvang vergroot ongelijkheid

Met zijn plan om kinderopvang goedkoper te maken, laat het kabinet het doel los om via opvang achterstanden tegen te gaan. Dat stelt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een reactie op de beoogde stelselherziening voor de kinderopvang.

Het kabinetsplan houdt in dat de overheid 96 procent betaalt van de kinderopvangkosten van werkende ouders, ongeacht hun inkomen. Met die herziening wil het kabinet het kinderopvangstelsel eenvoudiger en begrijpelijker maken voor ouders. Ook wil het kabinet het makkelijker maken om arbeid en zorg te combineren.

Het voorgestelde beleid heeft geen oog voor de behoeften van de ouders en kinderen die het meeste baat hebben bij kinderopvang, stelt het SCP. Daarbij gaat het om gezinnen met een laag inkomen en een risico op achterstanden. Zij hebben belang bij een kinderopvang van goede pedagogische kwaliteit, waardoor kinderen belangrijke stappen kunnen zetten in hun cognitieve, motorische en sociaal-emotionele ontwikkeling.

Stijgende uurprijzen

In het nieuwe stelsel gaan vooral ouders met een midden- en hoog inkomen erop vooruit. Zij gaan minder betalen voor kinderopvang en zullen meer uren afnemen. Ouders met een laag inkomen kregen al een vergoeding van 96 procent, dus daar verandert niets aan. Maar de kans is groot dat de uurprijzen verder stijgen door de toenemende vraag, waardoor mensen met een laag inkomen uiteindelijk meer moeten betalen. Zij kunnen zich dan juist minder uren opvang veroorloven. Zo worden de sociale verschillen in het gebruik van de kinderopvang waarschijnlijk groter. Door het toenemende gebruik worden bovendien de wachtlijsten langer, voorspelt het SCP. Dat maak het moeilijker voor nieuwkomers en herintreders om toe te treden tot de arbeidsmarkt.

Pedagogische basis

Josette Hoex van het Nederlands Jeugdinstituut denkt dat het SCP terecht een verdringing verwacht in het gebruik van kinderopvang. 'Niet alleen bij de laagste inkomensgroepen, want ook steeds meer gezinnen met een middeninkomen hebben moeite om rond te komen. De kinderopvang is een belangrijk onderdeel van de pedagogische basis: alles wat bijdraagt aan het opvoeden en opgroeien van kinderen in Nederland. De opvang vergroot het sociale en culturele kapitaal van kinderen en hun ouders. En het is een plek waar mensen contacten leggen buiten hun eigen bubbel. Als kinderopvang enkel nog voor de hoge inkomens bereikbaar is, is dat een verarming voor de hele samenleving. Ook de groep die zich makkelijk kinderopvang kan veroorloven, blijft dan in de eigen bubbel.'

Bron: SCP

Meer informatie

Bericht SCPKamerbrief over stelselherziening kinderopvangNJi-bijdrage aan rondetafelgesprek Tweede Kamer over Het jonge kind