Ondersteuningsteam: Hou oog voor de mens

In de toeslagenaffaire is door een te strikte focus op de regels de mens uit het oog verloren. Dat is volgens het Ondersteuningsteam voor slachtoffers van de affaire de belangrijkste les voor alle jeugdprofessionals.

Het Ondersteuningsteam ondersteunt sinds april 2022 ouders en kinderen die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire en te maken kregen met een uithuisplaatsing. In sommige gezinnen lukt het om het contact tussen ouders en kinderen te herstellen of een bezoekregeling af te spreken. Bij sommige ouders wonen de kinderen weer thuis of is een uithuisplaatsing voorkomen. Ook hebben sommige ouders hun schulden opgelost, een baan gevonden, of een woning gekregen.

In een leerrapportage zet het Ondersteuningsteam de acht belangrijkste lessen uiteen die bepalend waren voor het succes van zijn aanpak. Het team wil die lessen delen met andere jeugdprofessionals.

Mensgerichter werken

Het team pleit voor mensgerichter werken. Volg bijvoorbeeld regels en procedures niet omdat het nu eenmaal de regels en procedures zijn. Als onafhankelijke partij kon het Ondersteuningsteam werken náást in plaats van vóór ouders. Daardoor kwamen veranderingen tot stand.

Geef ouders de ruimte om hun verhaal te vertellen en hun ervaringen te delen, aldus het team. Wees je bewust van je eigen normen, verwachtingen, houding en gedrag en de impact van daarvan op anderen. Werk aan een analyse van de complexe situatie waar het gezin in terecht is gekomen en wees daarbij bereid om met een nieuwe blik te kijken en nieuwe informatie mee te nemen.

Lessen voor jeugdbeschermers

De lessen van het Ondersteuningsteam zijn belangrijk voor jeugdbeschermers, denkt Agnes Derksen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'In complexe zaken helpt het om de tijd te nemen en om oog te hebben voor het trauma achter het gedrag van ouders. Ouders zijn soms boos, wantrouwend en ongenuanceerd. Daar moet je als professional overheen stappen, hoe moeilijk dat ook is. Blijf naast ouders staan, niet ertegenover. Blijf met hen in gesprek, steeds opnieuw. Dan kun je samen met gezinnen met complexe problemen werken aan de oplossing.'

Bron: Ondersteuningsteam Uithuisplaatsingen Toeslagenaffaire

Meer informatie

Leerrapport Ondersteuningsteam