Meer jongeren kregen psychische klachten

Vergeleken met voorgaande jaren hadden meer jongeren tussen 12 en 25 jaar in 2021 psychische klachten. Dat blijkt uit de Gezondheidsenquête van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Volgens de gegevens van het CBS was 18 procent van de jongeren en jongvolwassenen in 2021 psychisch ongezond. Dat is meer dan in 2019 en 2020, toen dit nog bij 11 procent het geval was. Jongeren hebben in de enquête vijf vragen beantwoord over hun gemoedstoestand. Ze voelden zich vaker neerslachtig en somber dan in 2019 en 2020. Ook zaten ze meer in de put en voelden ze zich ongelukkiger en onrustiger.

Meisjes en jonge vrouwen

Een opvallende uitkomst van de Gezondheidsenquête is dat het mentaal welbevinden van meisjes en jonge vrouwen in twee jaar tijd het sterkst achteruitging. Had in 2019 nog 14 procent van de meisjes en jonge vrouwen klachten, in 2021 was dat bij 24 procent het geval.  Ook meldden jongvolwassenen meer psychische klachten dan tieners. 

Impact van corona

Op basis van de Gezondheidsenquête kan het CBS geen directe relatie vaststellen tussen psychische klachten en corona. Wel bevestigen deze uitkomsten eerder CBS-onderzoek naar de impact van corona. Daaruit bleek dat de mentale gezondheid van jongeren vanaf het laatste kwartaal van 2020 achteruitging, tot in de eerste helft van 2021. Ook constateerde het CBS al eerder dat 47 procent van de jongeren vindt dat corona hun leven in het algemeen negatief beïnvloed heeft. 43 procent zei zowel positieve als negatieve gevolgen te ervaren. Toen bleek ook al dat jongvolwassenen meer last hadden gehad van de coronamaatregelen dan tieners.

IJskast

'Het is evident dat jongeren het afgelopen jaar last hebben gehad van de coronamaatregelen. Veel van wat zij nodig hebben voor hun ontwikkeling werd in de ijskast gezet', reageert Anita Kraak van het NJi. 'Vooral jongvolwassenen hebben het contact met leeftijdsgenoten en met belangrijke volwassenen gemist. Terwijl dat zo essentieel is voor het ontdekken van hun identiteit en toekomstige rol in de samenleving.'

Terugveren

De psychische klachten die jongeren na corona hebben moeten we serieus nemen, stelt Kraak. 'Voor jongeren die individuele hulp nodig hebben, moet die hulp ook beschikbaar zijn. Maar ik vind dat we ook voorzichtig moeten zijn om al deze jongeren 'psychisch ongezond' te noemen. Een deel van de jongeren zal zelf terugveren nu de beperkende maatregelen zijn opgeheven en hun wereld weer groter is geworden. Daardoor kunnen ze weer meer experimenteren, nieuwe ontmoetingen aangaan en terugvallen op hun vertrouwde contacten met anderen. Ook is er weer ruimte voor activiteiten zoals sport en cultuur, waarvan we weten dat ze bijdragen aan het mentale welbevinden.'

Presteren en perfectioneren

Volgens Kraak is het belangrijk dat we niet alleen de individuele problemen van jongeren behandelen, maar juist ook werken aan de onderliggende maatschappelijke oorzaken daarvan. 'Want deze problemen zijn niet nieuw. Uit schoolonderzoek dat voor de pandemie is gehouden bleek al dat de psychische klachten onder jongeren toenamen door de maatschappelijke norm van presteren en perfectioneren. Ook toen bleek al dat meisjes die zichzelf meer vergelijken met anderen daar gevoeliger voor zijn. In die zin is corona een vergrootglas voor al langer bestaande maatschappelijke patronen die het opvoeden en opgroeien onder druk zetten. Die patronen veranderen we niet met individuele hulp aan jongeren. Dat is een opgave waar ouders, professionals, bestuurders, beleidsmakers en politici allemaal een bijdrage aan hebben te leveren.'

Bron: CBS

Meer informatie

Bericht CBS