Hoe ouder, hoe meer last van prestatiedruk

Ruim de helft van de jongeren en jongvolwassenen ervaart regelmatig of vaak druk van het voldoen aan hun eigen verwachtingen. Die druk neemt met de leeftijd toe. Dat blijkt uit onderzoek dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) afgelopen voorjaar deed.

Bijna de helft van de meisjes voelt vaak of regelmatig de druk van eigen verwachtingen, terwijl dat bij drie op de tien jongens het geval is. Onder jongvolwassenen speelt die zogeheten 'interne prestatiedruk' bij zeven op de tien vrouwen en bij ruim de helft van de mannen. De prestatiedruk die jongeren zichzelf opleggen, loopt dus flink op met de leeftijd. Wel verschilt die druk duidelijk per onderwijsniveau: 46 procent van de vwo'ers en 73 procent van de universitaire studenten voelt de druk van hun eigen verwachtingen, tegen 26 procent van de vmbo'ers en 52 procent van de mbo'ers.

Druk van anderen

Ook de prestatiedruk door de verwachtingen van anderen loopt met de leeftijd op: van een derde bij tieners naar 45 procent bij jongvolwassenen. De bron van die externe prestatiedruk verschilt met de leeftijd. Voor ongeveer een derde van de tieners zijn dat hun leraren en hun ouders. Ruim 40 procent van de jongvolwassenen voelt vooral druk van de maatschappij en, net als de tieners, van hun ouders. Daarnaast zegt 36 procent van de werkende jongeren prestatiedruk te ervaren van collega's of leidinggevenden. Een derde van de scholieren en studenten ervaart die druk van leraren en docenten.

Internaliseren

'Dit onderzoek bevestigt wat we al wisten over de toenemende prestatiedruk onder kinderen en jongeren. We zien dat zij door die zelfdwang steeds jonger een burn-out krijgen', zegt Anita Kraak van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Kinderen internaliseren de maatschappelijke norm dat je van presteren gelukkig wordt.'

De uitkomst van het CBS-onderzoek dat de interne prestatiedruk toeneemt met de leeftijd, ziet Kraak als een teken daarvan. 'Bij tieners komt die druk waarschijnlijk nog meer van buiten, van de verwachtingen van hun ouders, leraren of sporttrainers. Jongvolwassenen hebben die prestatienorm al meer geïnternaliseerd, maar zij ervaren ook nog steeds druk uit de maatschappij en van hun ouders. Dat geeft veel stress, vooral bij universiteitsstudenten.'
 
Bron: CBS

Meer informatie

Bericht CBSCBS-rapportage Welzijn en stress bij jongeren in coronatijd