Extra steun nodig bij hoog risico op recidive

De verschillen in recidive onder jonge plegers van delicten zijn toegenomen. Man zijn, eerdere delicten hebben gepleegd en een jonge leeftijd bij het eerste justitiecontact zijn sterke risicofactoren voor recidive. Het is de moeite waard om extra hulp in te zetten voor jonge delinquenten met die kenmerken, concludeert het WODC uit een analyse van recidivecijfers.

Het WODC bekeek recidivegegevens over bijna 150 duizend jonge daders die tussen 2008 en 2017 voor een delict zijn veroordeeld of een schikking troffen met het Openbaar Ministerie. Ook keek het WODC naar gegevens van ruim 15 duizend jongeren die in die periode uitstroomden uit een justitiële jeugdinrichting (JJI). De recidive bleek hoog. Een derde van de jonge daders en meer dan de helft van de jongeren die uit een JJI kwamen, werd binnen twee jaar opnieuw veroordeeld voor een delict. Tussen 2011 en 2015 nam de recidive ook toe, maar die trend heeft niet doorgezet.

Baan of opleiding

Naast het geslacht, eerdere delicten en de leeftijd bij het eerste justitiecontact is ook wonen in een buurt met veel criminaliteit een grotere risicofactor geworden voor recidive. Andere belangrijke risicofactoren zijn opgroeien in een eenoudergezin of in een gezin met een laag inkomen, en geen baan hebben of opleiding volgen. Jongeren helpen bij het vinden van een baan of opleiding na een veroordeling kan waarschijnlijk recidive voorkomen, concludeert het WODC.

Breed ingrijpen

'Dit onderzoek laat weer zien hoe belangrijk het is om er vroeg bij te zijn en om breed in te grijpen', zegt Marie-Christine van der Veldt, NJi-medewerker en projectleider van de databank Justitiële Interventies. 'Zeker bij kinderen die jonger zijn dan 12 jaar en bij tieners is het essentieel om snel te reageren op probleemgedrag en het gezin en de buurt te betrekken bij de aanpak. Je kunt ergere problemen voorkomen door ouders op tijd te ondersteunen bij de opvoeding.'

'De databank Justitiële Interventies bevat niet alleen interventies die zich richten op het kind of de jongere, maar ook op het gezin en de wijdere omgeving. Bijvoorbeeld door jongeren te stimuleren te gaan sporten onder leiding van een trainer die geschoold is om in te spelen op beschermende en risicofactoren voor probleemgedrag.'

Recidiverisico meewegen

Het WODC-onderzoek toont volgens Van der Veldt ook dat het belangrijk is het recidiverisico goed in te schatten en mee te wegen bij de keuze voor een interventie. 'Als een jongere een hoog recidiverisico heeft, is het zaak een intensieve en brede interventie in te zetten. Concludeer je dat het recidiverisico laag is, dan is een zware interventie niet zinvol. Het moet dus altijd maatwerk zijn.'

Bron: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC)

Meer informatie

Bericht WODCRapportDatabank Justitiële Interventies