Discriminatie vermindert verbondenheid met samenleving

Mensen die worden gediscrimineerd, zijn minder maatschappelijk betrokken, hebben minder vertrouwen in de politiek en de overheid en voelen zich minder verbonden met de samenleving. Dat blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit en de Universiteit Utrecht. Saadia Bouzelmad van het NJi: 'We weten dat dit ook bij jongeren speelt, bijvoorbeeld bij degenen die online discriminatie ervaren.'

Uit het Radboud-onderzoek blijkt dat discriminatie niet uit losstaande ervaringen bestaat, maar keer op keer plaatsvindt. Wanneer iemand steeds weer gediscrimineerd wordt, stapelt dat zich op. Dit wordt ook wel 'cumulatieve discriminatie' genoemd. Dit soort discriminatie komt in vergelijking met andere Europese landen vaker voor in Nederland.

Keer op keer worden gediscrimineerd heeft allerlei gevolgen. Zo neemt de maatschappelijke betrokkenheid af van degenen die het overkomt en daalt hun vertrouwen in de politiek en de overheid. Daarnaast voelen mensen zich minder verbonden met de samenleving, zijn ze economisch kwetsbaar en is hun gezondheid aantoonbaar slechter.

Niet als volwaardig worden gezien

Ook de discriminatie van moslims bestaat niet uit losse incidenten, maar vormt een patroon. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht. Moslimdiscriminatie komt vaak tot uiting in persoonlijk contact. Ook is er sprake van institutionele discriminatie, zoals boetes en controles die onevenredig vaak moslims raken. Maar ook uitsluiting door andere leerlingen op school of stagediscriminatie. Zo zegt bijna de helft van de Nederlands-Marokkaanse studenten discriminatie te hebben ervaren bij het zoeken naar een stage. Het gevoel niet als volwaardig te worden gezien, kan er met name voor de jongere generatie moslims toe leiden dat ze de verbinding met de Nederlandse samenleving kwijtraken.

Saadia Bouzelmad: 'Voor veel ouders, kinderen en jongeren in Nederland is discriminatie een terugkerend gegeven op meerdere plekken in hun leven, zoals op het werk, op school of in de zorg. Dat is belangrijk om te weten. De onderzoeken tonen bovendien aan dat een combinatie van persoonskenmerken, zoals religie en geslacht, de mate van discriminatie kan versterken.' 

Terugtrekking uit de samenleving

Volgens Bouzelmad leiden de structurele patronen van discriminatie tot terugtrekking uit de samenleving. 'We weten dat dit ook bij jongeren speelt, bijvoorbeeld bij degenen die online discriminatie ervaren. Die trekken zich meer terug uit hun sociale leven. Het heeft een negatief effect op de sociale samenhang van een samenleving wanneer mensen zich terugtrekken en verschillende groepen mensen uit verschillende leefwerelden elkaar steeds minder ontmoeten. Het is goed dat de overheid deze onderzoeken uitvoert, omdat deze kennis helpt om discriminatie beter te bestrijden.'

Meer informatie

Nationaal onderzoek moslimdiscriminatieKamerbrief over Nationaal onderzoek moslimdiscriminatieKeer op keer. Inzichten in gestapelde discriminatie-ervaringen in Nederland en Europa