Agressie op tv leidt niet tot agressief gedrag

Op de lange termijn is er bij tieners geen verband te vinden tussen vaak kijken naar series met agressieve humor en daaropvolgend agressief gedrag. Dat blijkt uit onderzoek waarop Amber van der Wal op 16 maart promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam.

Er bestaan al langer zorgen dat tieners te veel agressie zien in hun favoriete programma's en daardoor agressiever worden. Agressie zien gecombineerd met humor zou agressief gedrag zelfs verergeren.

Omdat er nog geen precieze gegevens beschikbaar waren over waar tieners precies aan bloot worden gesteld, besloot Van der Wal hier onderzoek naar te doen. Ze onderscheidde voor haar onderzoek tien verschillende soorten humor, waaronder slapstick, beledigende humor en seksueel getinte humor. Ook coping humor kwam voor, die helpt om te gaan met moeilijke situaties.

Combinaties van humor

Van der Wal kwam vaak verschillende combinaties van humor tegen. Volgens haar zijn deze combinaties belangrijk, omdat ze bepalen hoe tieners de aanwezigheid van humor beoordelen. Seksueel getinte humor geldt bijvoorbeeld vaak als negatief en grof, maar wanneer dit samengaat met coping humor krijgt het een andere lading. Dan wordt het eerder iets positiefs, omdat het spanning van een voor tieners beladen onderwerp wegneemt.

Humor helpt

Van der Wal ontdekte dat agressie niet zo vaak aanwezig is in de favoriete programma's van tieners als gevreesd. Als agressie wel voorkomt, gaat dit vaak gepaard met humor. Humor lijkt de invloed van agressieve inhoud niet te vergroten. Ook is er bij tieners op de lange termijn geen verband te vinden tussen het vaak kijken naar series met agressieve humor en daaropvolgend agressief gedrag. Volgens Van der Wal kan humor tieners juist helpen om te gaan met iets engs en onzekers als de coronapandemie of om belangrijke gezondheidsboodschappen over te brengen.

Het goede voorbeeld

Het is positief dat de meeste jongeren goed kunnen omgaan met agressie in de media, vindt Peter Nikken van het NJi. 'Maar er zijn ook nog steeds jongeren voor wie dit minder geldt. Het is belangrijk om als opvoeder en medeopvoeder met jongeren in gesprek te gaan over media-inhoud. Begin daar het liefst op jonge leeftijd mee en geef daarin zelf het goede voorbeeld. Als je hen het idee geeft dat je agressie mag bagatelliseren, geef je hen de boodschap dat geweld erbij hoort. Het is belangrijk om kinderen te leren onderscheid te maken tussen geweld dat sterk overdreven is en daardoor niet serieus te nemen is, en grappig geweld dat in het echt wel degelijk ernstig is.'

Bron: Universiteit van Amsterdam

Meer informatie

Bericht UvA Proefschrift Amber van der Wal