Hoe meet je de uitkomsten van een activiteit?

Manieren om uitkomsten te meten

Uitkomsten kun je op verschillende manieren meten. Zo kun je gebruikmaken van narratieve methodes, zoals storytelling. Of van indicatoren die je uitvraagt in een gesprek of met behulp van een vragenlijst. Hieronder vind je een overzicht van indicatoren die gebruikt kunnen worden bij activiteiten in basisvoorzieningen, bij preventieve activiteiten, bij hulp in de eerste lijnen en bij activiteiten in de intensieve ondersteuning.

In basisvoorzieningen en preventieve activiteiten

In basisvoorzieningen en bij preventieve activiteiten worden steeds vaker uitkomsten gemeten. Net als bij burgerinitiatieven en vrijwilligersorganisaties. Op basis van die ervaring zijn onderstaande indicatoren geformuleerd.

Voorbeeldvragen

1. Bereik: kent de doelgroep de activiteit? Hoeveel kinderen en jongeren nemen deel aan de activiteit? Hoe verhoudt dat aantal zich tot de totale doelgroep? 
2. Nut: vinden de deelnemers de activiteit nuttig? 
3. Doelrealisatie: welk doel had de activiteit? Vinden deelnemers dat het doel gehaald is? 
4. Verbetering: hebben deelnemers suggesties voor verbetering?

Bij een individueel aanbod kun je gebruikmaken van deze vragen. Je hoeft ze niet aan iedere deelnemer te stellen, maar je kunt bijvoorbeeld jaarlijks een 'week van het meten' organiseren waarin je deelnemers bevraagt. Bij een collectieve activiteit kun je uitkomsten op andere manieren meten. Zo kun je periodiek of steekproefsgewijs in de buurt of wijk de informatie ophalen.

In basishulp en specialistische hulp

In de afgelopen jaren is er veel kennis en ervaring opgedaan met het meten van uitkomsten bij activiteiten in jeugdhulp, zowel in de basishulp als in de specialistische jeugdhulp. Zo is er voor jeugdhulpaanbieders, vertegenwoordigd door de brancheorganisaties en beroepsverenigingen, een gemeenschappelijke set van outcome-indicatoren opgesteld, in samenwerking met gemeenten en het Rijk. Deze indicatoren worden breed gedragen in het veld.

Het voordeel van werken met deze basisset is dat het professionals de vrijheid geeft om te meten wat voor de individuele cliënt van nut is. Er wordt geen instrument voorgeschreven, maar je meet of de doelen van de cliënt gehaald zijn. Tegelijkertijd zijn de gegevens onderling vergelijkbaar te maken waardoor je niet alleen met je cliënt leert, maar ook samen met je collega's.

Ook is het mogelijk om deze gegevens via de Beleidsinformatie Jeugd aan het CBS te leveren. De uitkomsten geven voor de professional, het team en de organisatie inzicht of de gekozen inzet geholpen heeft. Zo kun je met elkaar bespreken waar verbeteringen mogelijk zijn. Ook voor jeugdbescherming en de jeugdreclassering is er een basisset opgesteld.

In het Samenwerkingsverband Effectieve Jeugdhulp Nederland (SEJN) werken jeugdhulpinstellingen met elkaar samen aan de effectiviteit van jeugdhulp. In de Lerende Databank Jeugd (LDJ) brengen de jeugdhulpinstellingen gegevens over doelgroep, aanpak en uitkomsten van jeugdhulp samen. De organisaties bespreken die resultaten met elkaar. Zo leren ze van elkaar en weten ze hoe ze de hulp verder kunnen verbeteren. SEIN maakte een video over hoe dat werkt.

Bovenstaande outcome-indicatoren zijn onlosmakelijk verbonden met de context waarin de maatregel uitgevoerd kan worden (proces) en het gesprek dat je met elkaar voert over de outcome en de context. Outcome, context en het gesprek erover hebben alle drie evenveel aandacht nodig om te komen tot een lerende praktijk binnen de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Daarom zijn er naast de outcome-indicatoren ook richtlijnen voor het voeren van het gesprek beschreven. Daarnaast zijn de belangrijkste procesindicatoren voor outcome bij jeugdbescherming en jeugdreclassering benoemd.

Meer informatie

• Hoe je deze informatie gebruikt om van te leren, lees je op de pagina Samen leren en verbeteren.   
• Bekijk de tool Samen in gesprek over cijfers.
• Of ga naar de pagina Zeven tips voor monitoring.