De betekenis van jeugdparticipatie

De jeugd neemt de laatste jaren steeds meer deel aan het klimaatdebat. Dit uit zich onder meer in groepen van zeer actieve en soms ook activistische jongeren die de politiek en het bedrijfsleven aanspreken op hun verantwoordelijkheid.

Organisaties van jongeren

Een deel van de jongeren pakt ook daadwerkelijk het podium, een ander deel pleit voor een grotere participatie van jongeren in het beleid. Zie bijvoorbeeld:

Een aantal organisaties biedt kinderen of jongeren de gelegenheid om deel te nemen aan speciale programma's en activiteiten op het gebied van milieu of natuurbescherming, zoals:

Ook zien we steeds meer dat jongeren worden uitgenodigd om deel te nemen aan de opbouw en uitvoering van het klimaatbeleid. Meer over jongerenparticipatie in het beleid vind je op de pagina Jongeren doen mee op lokaal en internationaal niveau.

Waarom jeugdparticipatie?

Jeugdparticipatie past goed bij het klimaatthema. Artikel 12 van het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties zegt dat alle kinderen het recht hebben om hun mening te geven over zaken die hen aangaan. En het klimaatthema gaat kinderen zeker aan, zeggen bijvoorbeeld Unicef en Defence for Children. Immers, de effecten van maatregelen die nu worden genomen, zijn pas generaties later duidelijk merkbaar. Niet voor niets zeggen de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO en Unicef in een rapport: het gaat om het veiligstellen van de toekomst van de kinderen. Er zijn ook kinderen en jongeren die dit duidelijk zelf zeggen, zoals je kunt lezen op de pagina Kinderen en jongeren laten van zich horen.

Manieren van jeugdparticipatie

Kinderen en jongeren kunnen op verschillende manieren participeren, variërend van zich laten informeren tot aan meebeslissen over de maatregelen (zie ook de pagina Jeugdparticipatie vormgeven). Kinderen en jongeren kunnen in verschillende mate zelf actie ondernemen:

  • Er zullen kinderen en jongeren zijn die geen actie willen ondernemen, bijvoorbeeld omdat ze alle aandacht voor het thema overdreven vinden. 
  • Er zijn kinderen en jongeren die het thema kennen, maar voor zichzelf geen rol zien weggelegd. Ze vinden dat vooral de politiek, het bedrijfsleven en de wetenschap er iets aan moeten doen.
  • De meerderheid wil actief bijdragen aan een duurzamere samenleving, bijvoorbeeld door zelf minder te reizen, minder vlees te eten en korter te douchen. Veel van deze jongeren vinden het volgens een enquête wel moeilijk om dit ook echt te doen. Ze zeggen dat ze eigenlijk klimaatbewuster zouden moeten leven.
  • Een kleine groep bestaat uit de eerdergenoemde zeer actieve en soms ook activistische jongeren die de politiek en het rechtssysteem aanspreken.

Dit laat zien dat 'de jeugd' een verzamelterm is voor kinderen en jongeren die op verschillende manieren in de klimaatkwestie staan. Hun participatie zal net zo verschillen.

Feiten en cijfers uit onderzoekDe betekenis van het klimaatthema voor opgroeien en opvoeden

Foto Ali Karatas

Ali Karataş

senior medewerker inhoud