Ondersteuning van uitvoerend professionals

Kindermishandeling is een onderwerp waar professionals graag ondersteuning bij willen. Hoe kun je als beleidsmaker professionals ondersteuning bieden? Zodat ze goed kunnen handelen bij kindermishandeling en bij signalen en vermoedens van kindermishandeling? Hoe is de samenwerking in de regio georganiseerd? En waar kun je professionals naar verwijzen om de benodigde kennis en vaardigheden te ontwikkelen?

Samen werken en leren

Stimuleer dat betrokkenorganisaties elkaar kennen in de wijk waar zij werken. Zo kunnen zij bespreken wat het gezamenlijk doel is en plannen maken over: wie doet wat op welk moment. De volgende vragen kunnen daarbij helpen:

  • Welke organisaties zijn betrokken bij het veilig opgroeien van kinderen? Kennen die professionals elkaar?
  • Is er overleg tussen het wijkteam en partners uit de jeugdgezondheidszorg? Of andere partners die veel kinderen in beeld hebben, zoals de kinderopvang, het onderwijs en sportclubs?
  • Zijn er gezamenlijke plannen voor de preventie en aanpak van kindermishandeling?

En omgekeerd: maken de jeugdgezondheidszorg, het onderwijs en de huisarts goed gebruik van het wijkteam door signalen tijdig door te geven en te overleggen over mogelijke vervolgacties? Stel hierbij vragen als:

  • Wat gaat er nu al goed, wat kan beter?
  • Hoe ontwikkelen we met elkaar die gewenste verbeteringen?
  • Hoe vertalen we dit in concrete acties?

Meer weten over hoe je een lerend netwerk kan starten? Lees meer in Een lerend netwerk starten.

Wanneer professionals elkaar geregeld zien en spreken, kunnen zij ook van elkaar leren in de praktijk. Onder andere aan de hand van reflectie op casuïstiek. Een goed voorbeeld is te lezen in Samen leren in complexe situaties. Ervaringsverhalen.

Ondersteun wanneer handelen moeilijk is

Handelingsverlegenheid is het twijfelen om te handelen, niet weten hoe je moet handelen of niet handelen in een situatie. Het kan verschillende oorzaken hebben: onduidelijkheid over het probleem of de signalen, gebrek aan kennis en ervaring, of de situatie voelt onveilig voor de professional zelf.

Om handelingsverlegenheid om te zetten in handelingsbereidheid is onder ander nodig: de bereidheid om je gevoelens te erkennen naast objectieve feiten, reflecteren op je eigen valkuilen, ervaringen delen met collega's en praten over de situatie. Moedig professionals bijvoorbeeld aan om met elkaar het gesprek te voeren over gevoelens, motivatie en weerstand. Reflecteer ook samen op feiten en cijfers. Daarnaast helpt deskundigheidsbevordering in het tegengaan van handelingsverlegenheid.

Op onderstaande pagina's vind je verschillende tips die helpen als professioneel handelen moeilijk is. Deze tips kunnen je helpen om de samenwerking weer op gang te helpen:

Frustratiewijzer: tips en informatie om de samenwerking bij huiselijk geweld en kindermishandeling te verbeteren (Huiselijkgeweld.nl)Perspectief bij stagnatie (Nji.nl)

Investeer in scholing

Er is een ruim aanbod aan deskundigheidsbevordering over diverse aspecten van de aanpak van kindermishandeling, zoals preventie, signalering, gespreksvaardigheden en implementatie van de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Enkele belangrijke aanbieders zijn:

  • Op Huiselijkgeweld.nl staat een overzicht van trainingen kindermishandeling. Ook vind je daar een agenda met conferenties en andere activiteiten op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling.
  • Augeo Academy verzorgt online cursussen met betrekking tot kindermishandeling voor diverse beroepsgroepen: Thenextpage.nl.
  • Voor beroepsopleidingen is inspiratie voor lessen en lesprogramma's te vinden op Augeo.nl/signalerenkanjeleren.
  • Het landelijk netwerk trainers Huiselijk Geweld biedt trainingen op maat aan over de aanpak van kindermishandeling, onder meer vanuit de stappen van de meldcode: Trainershuiselijkgeweld.nl.
  • De Academie praten met kinderen biedt kennis, tips en trainingen om met kinderen in gesprek te gaan over veiligheid.
  • De Vereniging LVAK | LVAK voor aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld en kindermishandeling biedt training om kennis op peil te brengen en te houden.

Tools en instrumenten

In de databank Instrumenten vind je verschillende instrumenten die professionals kunnen ondersteunen bij vermoedens of aanpak van kindermishandeling.

In de databank Effectieve Interventies staan interventies die professionals kunnen ondersteunen bij preventie of aanpak van kindermishandeling.

Het is van belang dat kinderen weten waar ze recht op hebben en bij wie ze terecht kunnen. Wil jij weten hoe je professionals daarbij kunt ondersteunen? Bekijk de gids Ieder kind geïnformeerd. Je vindt hier bijvoorbeeld de randvoorwaarden voor optimale ontwikkelkansen en de sleutelrol van school bij veilig opgroeien.  

Door je bewust te zijn van een mogelijke lvb, herken je deze eerder en kun je de juiste tools en handvatten inzetten. Zo kun je als professional effectiever werken en mensen met een lvb veel moeilijkheden besparen. Het Landelijk Kenniscentrum LVB heeft een e-learning ontwikkeld waarmee je een lvb leert te herkennen.

  • Regioplan heeft in kaart gebracht wat werkt in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Daarbij is gekeken naar wat belangrijk is om te komen tot goede domeinoverstijgende samenwerking, afstemming en regie in de aanpak. Investeren in het persoonlijk leren kennen van het netwerk is daar bijvoorbeeld een onderdeel van.
  • Op initiatief van de VNG en diverse ministeries hebben zes gemeenten zich in 2015 en 2016 gericht op verbetering in de praktijk van het dagelijks handelen van professionals die met ouders en kinderen werken. Deze gemeenten deden dit als collectief samen met lokale en regionale partners in het werkveld.
  • Het NJi heeft de opbrengsten en ervaringen van de collectieven beschreven in het eindrapport Collectieven tegen Kindermishandeling: opbrengsten en ervaringen.
Agnes Derksen

Agnes Derksen

senior medewerker inhoud