Lara: 'Ieder kind vindt het fijn om gezien en gehoord te worden'

Eigen schuld

Als kind heeft Lara alle vormen van kindermishandeling gekend in haar thuissituatie en daarbuiten. Erover praten, dat lukte haar niet. 'Je wil als kind niet geloven dat de volwassenen om je heen foute dingen doen. Ik heb heel lang gedacht dat alles wat mij overkwam mijn eigen schuld was, dat ik slecht was. Daarom hield ik mijn mond.' Ze was als kind daardoor erg rustig en gehoorzaam. 'Ik dacht als ik heel erg mijn best doe wordt het vast beter of dan stopt het misschien.'

Niet eerlijk durven zijn

Beter werd het niet doordat Lara zich rustig hield. Wel werd het voor de omgeving steeds duidelijker dat er iets niet klopte. 'Ik liep rond in vieze en te kleine kleding, mijn haar was niet gekamd en mijn tanden niet gepoetst. Daarnaast had ik vaak geen eten mee naar school.' Op school begon het daardoor op te vallen. Lara is toen naar een speciale school gestuurd. 'Dit bevestigde alleen maar het gevoel dat het inderdaad aan mij lag. Dat er iets mis was met mij. Het had mij geholpen als de school had verteld dat dit was om extra begeleiding en hulp te krijgen.'

Voor het eerst veilig

Ook een vriendin van Lara's moeder zag dat er iets niet klopte. 'Zij gaf mij een keer een knuffel en daar schrok ik zo van, dat zij wist: hier klopt iets niet.' Op haar zevende overleed Lara's moeder en verslechterde de thuissituatie. 'Die vriendin besloot toen om mij twee keer zes weken lang mee op vakantie te nemen naar Zuid-Frankrijk. Dat zijn de fijnste weken van mijn leven geweest. Dat soort ervaringen maken echt het verschil. Je ontdekt dan dat er ook volwassenen zijn die lief voor je zijn. Ik voelde me voor het eerst veilig.'

De moeite waard

Langzaamaan besefte Lara zich dat het misschien toch goed was om hulp te vragen. 'Ik realiseerde mij dat er toch mensen waren die mij de moeite waard vonden. Al had ik zelf nog steeds niet door dat er sprake was van kindermishandling. Ik merkte wel dat ik thuis niet gelukkig was en er waren steeds meer volwassenen waar ik me wél prettig bij voelde. Alleen wist ik niet waar ik terecht kon.'

Om hulp vragen is niet slecht

Volgens Lara is het daarom erg belangrijk dat kinderen al jong leren wat kindermishandeling is en waar ze om hulp kunnen vragen. Zoals bij de Kindertelefoon of Veilig thuis. 'Maar ook dát je om hulp mag vragen. Dat je geen slecht kind bent als je om hulp vraagt. Kinderen zijn vaak bang voor de gevolgen van het vragen om hulp en dat ze hier geen controle over hebben. Laat kinderen daarom zelf meebeslissen over wat ze nodig hebben. Praat hierover.'

Bouw een vertrouwensband op

Toch is het advies om erover te praten makkelijker gezegd dan gedaan volgens Lara. 'Vermoed je iets? Begin luchtig. Ga lekker wandelen of drink een kop thee en vraag naar de dag van een kind. Of vraag of het kind nog iets leuks heeft gedaan. Toon interesse en bouw een vertrouwensband op.' Als een kind niet wil praten raadt Lara aan om andere manieren te bedenken waarmee het zich kan uiten. Zoals tekenen of schrijven. 'Maak het vooral niet meteen erg zwaar. Maak eens een grapje of doe een leuk spelletje.'

Gezien en gehoord worden

Achteraf kreeg Lara van meerdere mensen uit haar omgeving te horen dat ze dingen zagen, maar geen actie durfden te ondernemen. 'We zijn als mensen zo bang om iets verkeerd te doen als het over kindermishandeling gaat. Bang om iemand te beschuldigen, terwijl er misschien niks aan de hand is. Bang om het verkeerde te zeggen.' Maar je doet het volgens Lara nooit verkeerd. 'Als je een melding doet, wordt er eerst onderzoek gedaan. En een kind vragen hoe het gaat is nooit verkeerd. Ook niet als het goed gaat met een kind. Ieder kind vindt het fijn om gezien en gehoord te worden.'