Impact van jongerenparticipatie in beleid 

Lieke: 'Als gemeente Nijmegen waren we al druk in de weer met jongerenparticipatie, zoals dit ook is afgesproken in het coalitieakkoord. We hebben een extern belegde kinderraad, jongerenraad, jongerenlab, studentambtenaren die bij ons in dienst zijn én een enthousiaste wethouder: Cilia Daemen. Het punt was dat we afstand tot hen ervoeren en weinig invloed hadden op de onderwerpen die aan bod kwamen. In ons beleid klonk de stem van jongeren te weinig door. Onze leervraag gedurende het Democracy Reloading-traject (DR) luidde dan ook: Hoe kunnen wij de impact van jongerenparticipatie in ons beleid vergroten en duurzaam maken?'

Opdracht: activiteiten zichtbaar maken, versterken en verbinden

'We begonnen met een Quick Scan van onze afdeling Jeugd en Gezin. Deze liet zien dat er draagvlak is voor jongerenparticipatie onder de 25 collega's, maar dat het 'hoe' enige drempels opwierp. Als volgende stap, het zogenaamde experiment, zijn we met alle betrokkenen gaan praten over participatie en de afstand tot de gemeente. Een stagiair interviewde 300 jongeren, deed literatuuronderzoek en legde contact met andere gemeenten. Zelf ging ik in gesprek met de kinderraad, de jongerenraad en studentambtenaren.'

'Jongeren gaven terug graag te willen weten wat er met hun advies gebeurt. En wat het uiteindelijke resultaat is. Daar ligt dus een verantwoordelijkheid voor ons. Verder zeiden zij: 'Kom ook eens naar ons toe!' Dus bezoek ons op school en in het buurthuis, en niet alleen via het formele systeem van vergaderingen. We leerden dankzij het onderzoek bovendien wat welke partner doet. En hoe zich dit tot elkaar verhoudt. Een ander bijeffect was dat wethouders en de afdeling Jeugd door de gesprekken precies wisten wat er gaande was. Ook jongeren en scholen kregen dankzij de ontmoetingen door dat wij hun participatie belangrijk vinden.'

'Al snel daagde onze les en hiermee onze opdracht: Alle bestaande activiteiten en opgedane adviezen zichtbaar maken, versterken en met elkaar verbinden. Zodat zowel collega's, jongeren als betrokken partners weten waar ze kunnen aanhaken.'  

De oplossing: niet één grote stap maar vele kleintjes

'Terugkijkend was het niet één grote stap – dé oplossing – die het traject ons bracht, maar vele kleine stappen. Deze hebben nu al effect, maar over twee of vijf jaar misschien nog veel meer. Het grootste deel van het traject heb ik vooral het onderwerp overal aangezwengeld: 'Jullie praten nu óver jongeren, mogen zij zelf ook meedenken?' Op deze manier geef ik het bewustzijn dat ik heb opgedaan door aan anderen en breidt de olievlek zich uit. Inmiddels krijgen we steeds vaker vragen over jongerenparticipatie en verzoeken tot ondersteuning of samenwerking.'

'Een ander stapje dat we namen dankzij onze grotere focus op jongeren is de Maatschappelijke Diensttijd City Take Over die we naar Nijmegen hebben gehaald. Nu gaan wij kijken of we de MDT kunnen verbinden met jongerenparticipatie. Intern zijn we gedurende het DR-traject opgetrokken met de afdeling burgerparticipatie, nog zo'n stapje: we wilden ontdekken of we deels gezamenlijk beleid konden maken over participatie. Jongerenparticipatie heeft hierdoor een eigen vermelding gekregen in de raadsinformatiebrief. Hiermee hebben we weer laten zien: we zijn ook specifiek met jongeren bezig, los van alle andere burgerparticipatietrajecten.'

'De jongerenraad is onder meer door onze gesprekken bewust bezig met het verbreden van de doelgroep. Dit dankzij de input die wij weer kregen door mijn deelname aan DR: zowel van de begeleiders als van collega-gemeenten. Hierdoor leerde ik veel beter wat er allemaal mogelijk is. Samen met de jongerenraad zijn we bij scholen langs geweest om antwoorden op te halen. Dit traject heeft echt een andere manier van werken opgeleverd.'

Het traject als stok achter de deur

'Wat het verschil maakte? Door de actieplannen die ik tijdens de DR-bijeenkomsten maakte, moest ik handelen en prioriteit geven aan jongerenparticipatie. Eerder hadden we dit voornemen ook, maar bleef het geregeld steken. Deze aandacht zorgde ervoor dat ik mensen dichtbij heb kunnen halen en met elkaar heb verbonden. De jongerenraad vergadert nu bijvoorbeeld geregeld in het Jongerenlab. Dit lijkt iets kleins, maar in de praktijk leidt dit tot meer verbinding en samenwerking tussen beide partijen. Over de hele linie is er meer verbinding tussen bijvoorbeeld jongerenbesturen ontstaan. Eerder spraken ze elkaar ook, maar liep dit buiten de gemeente om. We kunnen nu meer sturen, iets dat op organische wijze is ontstaan.'

Waardevolle uitwisseling met andere gemeenten

'Het traject en de uitwisseling met andere gemeenten heb ik als leuk, interessant en waardevol ervaren: met en van elkaar leren. Zo merkte ik dat een andere deelnemende gemeente al een stuk verder is met online participatievormen dan wij. Ik ben nu aan het onderzoeken of wij hun tool hiervoor ook kunnen gebruiken. Een heel mooie bijvangst, vind ik.'

'Nu het leertraject is afgelopen, ben ik zoekende hoe ik jongerenparticipatie een vaste plek kan geven in mijn werk. Mijn takenpakket bestaat uit zoveel meer onderwerpen. De spontaan opkomende plannen, zoals een dag lang met jongeren in gesprek gaan over kansengelijkheid in het onderwijs, vormen geen probleem. Maar juist het bestuurlijke stuk dien ik structureel plek te geven: de wethouders briefen, de raad meenemen… Zichtbaar zijn kortom, zodat alle stappen die ik de afgelopen maanden heb gezet, beschreven worden. Juist deze randvoorwaarden zorgen ervoor dat jongerenparticipatie duurzaam geborgd kan worden. En dat het onderwerp niet alleen van mij afhankelijk is. En dan heb ik het nog niet eens over andere afdelingen binnen de gemeente waar mogelijkheden tot samenwerking liggen op het gebied van jongerenparticipatie. Stadsontwikkeling of milieu bijvoorbeeld. Wordt vervolgd!'

Democracy Reloading

Deze pagina is onderdeel van Democracy Reloading, een traject waarin gemeenten hebben gewerkt aan het versterken van jongerenparticipatie. Wil je meer weten over Democracy Reloading? Bekijk dan Democracy Reloading: werk- en leertraject voor succesvolle jongerenparticipatie.