Bij de keuze voor een instrument is de kwaliteit een belangrijk criterium. In het algemeen kan de kwaliteit van een instrument omschreven worden als de mate waarin het instrument daadwerkelijk aan zijn doel beantwoordt. De kwaliteit van instrumenten bestaat uit verschillende onderdelen.
Betrouwbaarheid
De betrouwbaarheid van een instrument zegt iets over de nauwkeurigheid van het instrument. Als een instrument voldoende betrouwbaar is, wil dat zeggen dat scores op het instrument zo min mogelijk afhangen van toevalligheden. De vragen of onderdelen van een instrument moeten zo duidelijk zijn dat het bijvoorbeeld niet uitmaakt wie het instrument gebruikt of hoe de stemming van de beroepskracht op dat moment is. Met andere woorden: het instrument meet in verschillende situaties hetzelfde.
Validiteit
Validiteit staat voor meten wat je wilt meten. Bij het bepalen van de validiteit van een instrument gaat het bijvoorbeeld om een vraag als 'Zijn de vragen of onderdelen uit het instrument wel een juiste uitwerking van wat het instrument wil vaststellen?'. Zo is het voor het vroegtijdig signaleren van ADHD nodig om de verschillende symptomen te kennen van ADHD, zoals hyperactief gedrag, impulsief gedrag en aandachtsproblemen. Bij de ontwikkeling van een instrument is het dus belangrijk om veel kennis te hebben over het te meten begrip.
Aanvaardbaarheid
De aanvaardbaarheid van een instrument zegt iets over de objectiviteit, de vraagzuiverheid (geen ruimte voor andere interpretaties) en de normhandhaving (alle antwoorden worden op dezelfde wijze beoordeeld).
Bruikbaarheid en hanteerbaarheid
Met de bruikbaarheid en de hanteerbaarheid worden eisen bedoeld die te maken hebben met de uitvoerbaarheid van de meting en de mate waarin het instrument is toegesneden op het doel waarvoor het wordt gebruikt.
Keuze voor een instrument
Welk kwaliteitsaspect het zwaarst weegt bij de keuze voor een instrument is afhankelijk van het doel waarvoor het gebruikt wordt. Een leidster in de kinderopvang die snel een beeld wil krijgen van het gedrag van de peuters in haar groep, zal vooral kijken naar de bruikbaarheid van het instrument: is de test snel af te nemen? Een onderzoeker zal daarentegen veel waarde hechten aan een hoge validiteit en er minder problemen mee hebben als het instrument lastig in het gebruik is.
