Het verwachte jeugdzorggebruik

Gemeenten moeten met jeugdzorgaanbieders afspraken maken over de beschikbare hulp. Maar hoeveel hulp is er nodig in de gemeente en welke hulp moet dat zijn? Het Nederlands Jeugdinstituut heeft een voorspellingsmodel ontwikkeld dat gemeenten helpt het verwachte jeugdzorggebruik in kaart te brengen.

Het model berekent het verwachte percentage kinderen en jongeren dat in een jaar gebruikmaakt van jeugdzorg, op basis van populatiekenmerken van de gemeente. Het model houdt ook rekening met andere factoren die het gebruik van jeugdzorg kunnen beïnvloeden, zoals de nabijheid van instellingen voor speciaal onderwijs en residentiële jeugdzorgvoorzieningen, en de inrichting van het wijkteam. Is er bijvoorbeeld een apart jeugdteam en werken er specialisten of juist generalisten in het wijkteam? In het model is zichtbaar hoe het jeugdzorggebruik kan veranderen door deze factoren.

Jeugdzorg is de verzamelnaam voor jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. De term jeugdhulp omvat alle vormen van hulp en ondersteuning, variërend van lichte hulp vanuit het wijkteam tot intensieve, specialistische jeugdhulp, met of zonder verblijf. Onder jeugdbescherming valt de uitvoering van ondertoezichtstelling en voogdij. Jeugdreclassering omvat vormen van toezicht en begeleiding na het plegen van een strafbaar feit.

In de figuren hieronder ziet u op gemeenteniveau het verwachte gebruik van jeugdzorg in totaal en uitgesplitst in jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. Meer informatie over de uitgevoerde analyses en de bronnen vindt u in de technische toelichting.

Duiden van de cijfers

Om de cijfers over uw gemeente goed te begrijpen is het belangrijk om het verhaal erachter te kennen. De vergelijking van het werkelijke met het verwachte jeugdhulpgebruik kunt u gebruiken om binnen uw gemeente het gesprek aan te gaan met maatschappelijke partners en voorzieningen. De volgende vragen helpen u de cijfers te duiden.

  • Herkennen we het beeld uit de dagelijkse praktijk?
  • Kunnen we het beeld verklaren? Wat is het verhaal achter deze cijfers?
  • Wat vinden we ervan? Is dit een goede of slechte ontwikkeling?
  • Zijn er verbeteringen die we willen doorvoeren?

Voor het organiseren van dit gesprek kunt u het draaiboek Verhalen achter de cijfers van de academische werkplaats Inside-Out gebruiken.

In contacten met vertegenwoordigers van gemeenten horen NJi-medewerkers vaak dezelfde verklaringen voor een hoog jeugdzorggebruik. Het NJi heeft van drie verklaringen uitgezocht welke invloed ze hebben op het jeugdzorggebruik.

  • Onze gemeente heeft scholen voor speciaal onderwijs. Verhuizen kinderen speciaal voor dit aanbod naar onze gemeente? Bekijk voor meer informatie de pagina Verhuizen voor voorzieningen.
  • In onze gemeente wonen relatief veel kinderen in pas gescheiden gezinnen. Heeft dat invloed op het jeugdzorggebruik? Bekijk voor meer informatie de pagina Jeugdzorggebruik en echtscheidingssituaties.
  • We vermoeden dat huisartsen in onze gemeente relatief veel kinderen uit welvarende gezinnen verwijzen naar de jeugd-ggz. Is dat zo en heeft dat invloed op het jeugdzorggebruik? Bekijk voor meer informatie de pagina Gezinsinkomen en verwijzers.

Wilt u weten hoe het verwachte jeugdzorggebruik verschilt tussen wijken? Bekijk dan de schattingen van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Lees ook

Foto Thijs Tuenter