E304: Problematische maatschappelijke positie jeugdige (onder meer als gevolg van migratie)

Kenmerken

Bij deze problematiek bevindt de jeugdige zich in een maatschappelijke positie waarin hij, onder meer als gevolg van migratie, te maken heeft met fysiek of psychisch geweld. In het eerste geval gaat het om het bewust toebrengen van lichamelijke schade, in het tweede geval om schelden, uitsluiten, afwijzen of pesten (reëel en/of virtueel). De problemen die vallen onder maatschappelijk geweld hebben meestal te maken met geweld van personen uit de omgeving van de jeugdige, tegen de jeugdige.

Subtypes en/of specificaties

Acculturatieprobleem jeugdige

Acculturatieproblematiek ontstaat door het afwijzen van minderheden door de dominante cultuur. Direct of indirect maatschappelijk geweld ontstaat wanneer het gedrag van de jeugdige afwijkt van de door de dominante cultuur opgelegde norm:

• de jeugdige heeft een 'andere' seksuele geaardheid (homoseksueel, lesbisch of sekseloos)
• de jeugdige heeft een andere etnische achtergrond
• de jeugdige vertoont normafwijkend gedrag of hangt een andere religie aan
• het gedrag van de jeugdige wordt door de omgeving als inconsistent, achterbaks of onbetrouwbaar bestempeld.

Discriminatie, racisme of vervolging

Discriminatie vindt plaats op grond van het behoren tot een bepaalde groep (zoals bepaald door huidskleur, religie, etnische herkomst et cetera); niet op grond van persoonlijke eigenschappen. Discriminatie of vervolging kan bestaan uit:

• afranseling of fysieke vernedering
• uitsluiting van activiteiten
• bepaalde vormen van ernstige openlijke stigmatisering of vernedering dat onaangenaam gedrag te boven gaat.

Het gaat om gebeurtenissen die de jeugdige rechtstreeks treffen en een langdurige bedreiging vormen.

Problemen met verblijfsstatus (vluchteling, asielzoeker)

Hierbij kan er onder meer sprake zijn van:

• bovenmatig of oneigenlijk lastiggevallen worden door instanties
• opgesloten worden in inrichtingen (zoals bij de ama's) zonder een strafbaar feit te hebben gepleegd
• bedreigd worden met uitzetting
• moeten onderduiken met gevaar op uitbuiting
• geen status verkrijgen
• steeds moeten wisselen van verblijfplaats door opheffing of verplaatsing van opvangcentra.

Culturele, leeftijds- en seksespecifieke kenmerken en verloop

Minderheden staan veel vaker bloot aan maatschappelijke geweldpleging dan de dominante groep. Meisjes zijn eerder slachtoffer dan jongens (Eldering & Knorth, 1998).