E105: Problemen met school-, studie- of beroepskeuze of vakkenpakket

Deze problemen zijn in het classificatiesysteem CAP-J onderdeel van:

  • As E: Jeugdige en omgeving
  • E100: Problemen op speelzaal, school of werk

Kenmerken

Bij deze problematiek is er sprake van problemen met (het maken van) de school-, profiel-, studie-, of beroepskeuze. Factoren die daarmee te maken hebben zijn:

  • de (leer)mogelijkheden van de jeugdige
  • de (dwingende) wensen van ouders
  • de problematische omgang met (een) leerkracht(en)
  • een falend onderwijssysteem
  • verhalen en ervaringen van anderen
  • de ligging van de school.

Deze problemen kunnen optreden wanneer:

  • ouders gedwongen een keuze moeten maken voor een school die niet aansluit bij de (leer)behoefte van de jeugdige omdat de gewenste school te ver ligt van de woonplek of zelfs helemaal niet beschikbaar is
  • een jeugdige gedwongen wordt de beroepskeuze (en in het verlengde daarvan een vakkenpakket) te voegen naar de wensen van de ouders
  • de school bepaalde keuzes niet kan bieden.

Deze problemen hebben een negatieve invloed op het functioneren van de jeugdige wanneer:

  • de keuze niet gemaakt kan worden in het verlengde van de wensen en mogelijkheden en er bovendien verzwarende factoren zijn die de keuze gedeeltelijk of geheel negatief beïnvloeden
  • er een keuze gemaakt moet worden zonder enig zicht op de consequenties op de korte en lange termijn, waardoor er geen gedegen afweging gemaakt kan worden.

Culturele, leeftijds- en seksespecifieke kenmerken en verloop

Bij het maken van de (basis)schoolkeuze zijn vooral de wensen van ouders belangrijk, maar met het ouder worden van de jeugdige wordt diens invloed steeds nadrukkelijker. De jeugdige dient te beschikken over voldoende keuzemogelijkheden en goed begrip van en zicht op de consequenties van deze keuzes (Creemers & Reezigt, 1999).