D501: Negatieve jeugdervaring/traumatische ervaring ouder

Deze problemen zijn in het classificatiesysteem CAP-J onderdeel van:

  • As D: Gezin en opvoeding
  • D500: Problemen van ouder

Kenmerken

Er is sprake van een traumatische ervaring wanneer een persoon een schokkende gebeurtenis heeft meegemaakt, daar getuige van was of erover hoorde, en hierop reageerde met een intense angst en persoonlijke machteloosheid wat leidde tot een acute ontwrichting van het leven van deze persoon. Bij deze problematiek gaat het om ouders bij wie het huidige gedrag erop wijst dat zij recentelijk of in hun jeugd een dergelijke traumatische ervaring hebben opgedaan. Algemeen kenmerkende reactiepatronen bij een volwassene als gevolg van het opdoen van een traumatische of negatieve ervaring in de kindertijd kunnen zijn:

  • verdoving en/of vermijding van de herinnering en de emotionele pijn die daarmee gepaard gaat
  • verhoogde waakzaamheid in de vorm van prikkelbaarheid, hyperactiviteit, gejaagdheid, irritatie, uitbarstingen van woede, dwangmatig gedrag
  • herbeleving waarbij herinneringen zich ongewild opdringen in de vorm van bijvoorbeeld flashbacks of nachtmerries.

Subtypes en/of specificaties

Er kan onder meer sprake zijn van de volgende traumatische ervaringen:

  • verwaarlozing
  • mishandeling
  • seksueel misbruik
  • onsuccesvolle migratie
  • vluchtelingtrauma
  • oorlogstrauma
  • slavernijverleden
  • kolonisatiegeschiedenis.

Culturele, leeftijds- en seksespecifieke kenmerken en verloop

Een trauma dat is opgedaan tijdens de jeugd heeft vaak een ondergronds karakter, maar specifieke omstandigheden of toeval kunnen het trauma in de volwassenheid weer naar boven brengen (Newman, Black & Harris-Hendriks, 1997; Dijkstra, 2000).