D406: Problematische relatie van jeugdige met partner opvoeder

Deze problemen zijn in het classificatiesysteem CAP-J onderdeel van:

  • As D: Gezin en opvoeding
  • D400: Instabiele opvoedingssituatie

Kenmerken

Bij deze problematiek heeft de jeugdige problemen in de omgang met de stiefouder of met een negatief veranderd relatiepatroon in het gezin.

Subtypes en/of specificaties

Problemen in de omgang met de stiefouder

De jongere kan last krijgen van jaloezie doordat de ouder minder aandacht aan hem besteedt sinds de stiefouder er is. De jeugdige stelt de stiefouder verantwoordelijk voor de scheiding tussen de biologische ouders en accepteert het gezag dat de stiefouder uitoefent niet.

Negatief veranderd relatiepatroon in het gezin

De komst van een nieuw persoon in het gezin (stiefouder of geboorte van jonger kind) die ernstige afbreuk doet aan of een rivaal vormt in de bestaande affectieve relaties van de jeugdige kan een duidelijk negatief veranderd relatiepatroon veroorzaken tussen de jeugdige en andere gezinsleden. Er kunnen problemen ontstaan op verschillende gebieden:

  • een duidelijke vermindering van de ouder-kindinteractie
  • gebrek aan beschikbaarheid van de ouder voor emotionele steun
  • een duidelijke verandering in het gezinspatroon van communicatie, interactie, discipline of kinderopvang
  • het innemen van een ouderrol door de stiefouder voordat een stabiele relatie met de jeugdige tot stand gebracht is.

Culturele, leeftijds- en seksespecifieke kenmerken en verloop

In de meeste gevallen is de relatie tussen jeugdigen en stiefouder bevredigend. Wanneer er toch problemen zijn kunnen die direct ontstaan zijn, maar ook op een later tijdstip, na een aanvankelijk goed verlopen aanpassing.

Een stiefmoeder wordt door meisjes vaak als dominant en bemoeizuchtig ervaren. Meisjes met een stiefmoeder ontwikkelen zich minder goed dan meisjes met een stiefvader. In de stiefvadergezinnen voelen meisjes zich veiliger en meer gestimuleerd. Wel blijkt het voor meisjes moeilijker om met een stiefvader te leven dan voor jongens (De Graaf, 2001).

Kinderen die geen contact hebben met de eigen ouder, accepteren de stiefouder gemakkelijker (Dölle, 1994).