Licht verstandelijke beperking: tools voor wijkteams

Hoe pas je je houding en je manier van communiceren aan bij de kenmerken van iemand met een licht verstandelijke beperking (lvb)? Deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB helpt bij het voeren van gesprekken en aanpassen van interventies. Met de tips kun je tijdens alle contactmomenten voorkomen dat mensen met een lvb overvraagd worden. Zo zorg je ook dat degene niet afhaakt en blijft openstaan voor hulp. Door rekening te houden met de lvb is de kans groter dat je hulp effect heeft. 

Naar de gesprekstool

Vraag je je af wat jongeren met een licht verstandelijke beperking (lvb) online meemaken? Zij hebben meer kans op vervelend contact dan jongeren zonder lvb. Bijvoorbeeld pesten, ongewenst foto's doorsturen en afpersing Met deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB praat je samen over hun positieve en negatieve online ervaringen. Ook help je hen weerbaarder te worden op sociale media. De gespreksleidraad gebruik je om het gesprek over online contacten te structureren en aantekeningen te maken. In de tips staat onder andere waar je meer informatie kunt vinden over specifieke situaties.  

Naar de gesprekstool

Wil je mensen met een, mogelijke, licht verstandelijke beperking (lvb) iets uitleggen over bijvoorbeeld gezondheid of psychische problemen? Het kan dat ze je niet goed begrijpen of kunnen onthouden wat je zegt. Deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB bestaat uit foto's, tekeningen of filmpjes waarmee iets concreet wordt uitgelegd. Met deze beeldverhalen breng je informatie duidelijker over dan alleen met tekst. Ook staan er tips in voor het maken van je eigen beeldverhalen.  

Naar de beeldverhalen
 

Hoe leg je aan jongeren en ouders met een licht verstandelijke beperking (lvb) uit wat het wijkteam doet? Met deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB en MEE Rotterdam Rijnmond doe je dat op een duidelijke en makkelijke manier: met een beeldverhaal. Dat zijn speciale kaarten waarop plaatjes staan. Ook staan er aandachtspunten en tips op. Zo leg je stap voor stap aan iemand met een lvb uit waarmee en hoe het wijkteam iemand kan helpen. 

Naar de wijkteamprojectkaarten

Vermoed je dat een jongere met een licht verstandelijke beperking (lvb) slachtoffer is van seksuele uitbuiting of risico loopt? In dit signaleringsinstrument van Koraal staan de risicofactoren die de kans vergroten dat jongeren slachtoffer worden. Ook staan de beschermende factoren die bepaalde risico's juist verminderen erin. De tool bestaat uit een kennisdeel, quickscan en een vragenlijst die je kunt opvragen op de site van Koraal. Na het invullen van die vragenlijst krijg je een eindscore waarmee je kunt inschatten hoe groot het risico voor een jongere is.  

Naar het signaleringsinstrument

Hoe beoordeel je of iemand een licht verstandelijke beperking heeft? Bijvoorbeeld omdat je een indicatiestelling voor AWBZ-zorg of jeugdzorg voorbereidt. Beoordeel dan via deze vragenlijst het sociaal aanpassingsvermogen met het kind of de jongere. Dit doe je na het eerste of tweede gesprek. De tool heeft twee versies: BSA-k is voor kinderen in het (speciaal) basisonderwijs. BSA-j is voor jongeren tot 23 jaar die het basisonderwijs hebben afgerond. Daarna weet je in grote lijnen of er sprake is van een licht verstandelijke beperking.   

Meer informatie over het screeningsinstrument

Soms heb je te maken met mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) die veel drugs of alcohol gebruiken en hier misschien aan verslaafd zijn. Deze web-app van Cordaan bevat tests en signaleringlijsten voor het herkennen van middelengebruik. Ook staan hier concrete tips over de begeleiding van mensen met een lvb die middelen gebruiken. Bijvoorbeeld hoe je iemand kunt aanspreken die onder invloed is. 

Naar de app

Deze routekaart helpt je om te bepalen of iemand mogelijk op een lvb-niveau functioneert. En om een eerste indruk te krijgen of het adaptief functioneren door iets anders dan het IQ wordt beïnvloed.

Naar de routekaart

Een licht verstandelijke beperking (lvb) zie je niet altijd. Het kan dus dat je zonder dat je het weet iemand helpt die een lvb heeft. Deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB geeft een overzicht van signalen, screeningsinstrumenten en tips voor het aansluiten bij een lvb in je communicatie en interventies. Zo weet je op welke signalen je kunt letten. En kun je beter een mogelijke lvb herkennen.  

Naar het overzicht  

Het is soms moeilijk te herkennen of iemand een licht verstandelijke beperking (lvb) heeft. Op deze placemat van het Landelijk Kenniscentrum LVB staat een overzicht van signalen van een lvb waar je op moet letten. Ook staan er tips op voor de begeleiding van mensen met een lvb. Bijvoorbeeld wat je beter wel en niet kunt doen in de communicatie. Het doel is dat je een lvb beter herkent en je de hulpverlening aansluit bij de cliënt. De tool is handig op je bureau of om mee te nemen. 

Naar de signalenkaart

De SAF is een screeningsinstrument ontwikkeld voor het regulier basisonderwijs. Met deze laagdrempelige screeningslijst kan worden bepaald of een leerling uit groep 5-8 mogelijk op een lvb-niveau functioneert.

De SAF kan ingevuld worden door de leerkracht zelf of door een intern begeleider die de leerling goed kent en zicht heeft op hoe die op dit moment functioneert.

Naar de vragenlijst

Hoe herken je een licht verstandelijke beperking (lvb)? Deze is vaak niet te zien aan de buitenkant. Daardoor kan al snel meer verwacht worden van iemand dan diegene weet of kan. Deze app van het  Expertisepunt verstandelijke beperking helpt je een lvb op tijd te herkennen en je communicatie en houding daarop aan te passen. Zo voorkom je dat mensen met een lvb overvraagd worden.

Naar de app voor iOS

Kan een jongere van bijna achttien jaar met een licht verstandelijke beperking (lvb) en psychische problemen op eigen benen staan? Dat hangt onder andere af van het sociale netwerk van de jongere. Met een werkblad van Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie breng je samen de sociale kring in kaart. Daarna kun je beter hulp op maat geven. En weet je of familie en vrienden meer moet betrekken bij de begeleiding. Het werkblad behoort bij een gratis e-learning, waarvoor je je eerst moet inschrijven.

Naar de e-learning

Wat werkt voor mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb)? Deze tool van het Landelijk Kenniscentrum LVB geeft een overzicht van interventies en methodieken die je kunt gebruiken wanneer iemand een lvb heeft. Bij elke interventie staat voor welke problematiek en in welke setting deze bruikbaar is. In hoeverre het werkt en hoeveel bijeenkomsten nodig zijn. En of de doelgroep betrokken is geweest bij de ontwikkeling ervan. 

Naar het overzicht