Vraag en antwoord over vluchtelingen
Welke rechten en plichten hebben gemeenten?
Minderjarige vluchtelingen hebben recht op jeugdhulp en onderwijs, ongeacht of ze een verblijfsvergunning hebben. Sinds 1 januari 2019 zijn gemeenten verantwoordelijk voor het regelen van jeugdhulp en jeugd-ggz voor kinderen op een locatie van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA).
Lees meer in de Factsheet jeugdhulp voor asielzoekerskinderen en amv.
Welke regels gelden voor gevluchte kinderen en jongeren rondom leerplicht?
Gevluchte kinderen en jongeren vallen onder de leerplicht. Als zij drie maanden in Nederland zijn, moeten zij vanaf hun vijfde verjaardag tot aan hun zestiende naar school. Gemeenten moeten zorgen dat zij naar school kunnen. De kwalificatieplicht voor jongeren van 16 en 17 jaar geldt ook voor vluchtelingenkinderen: wanneer zij nog geen diploma op mbo2-niveau hebben, moeten zij een opleiding volgen.
Als in een regio veel gevluchte kinderen en jongeren onderwijs nodig hebben, kan het COA helpen bij het opzetten van internationale schakelklassen of andere randvoorwaarden faciliteren.
Welke regels gelden voor gevluchte kinderen en jongeren rondom jeugdgezondheidszorg?
De GGD en jeugdgezondheidszorginstellingen zijn verantwoordelijk voor de preventieve zorg voor vluchtelingen tussen 0 en 19 jaar. Deze kinderen en jongeren hebben, door onder andere hun vluchtverleden, vaak een groter gezondheidsrisico dan andere kinderen en jongeren. Het is daarom belangrijk om snel zicht te krijgen op het kind en passende zorg te bieden als dat nodig is.
Gevluchte kinderen en jongeren hebben diverse malen contact met deze instellingen, namelijk tijdens:
- De verpleegkundige intake
- Het medisch onderzoek inclusief het opstellen van het vaccinatieplan volgens het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Het RIVM heeft meer informatie over het RVP en vluchtelingenkinderen
- De periodieke gezondheidsonderzoeken
- Extra contactmomenten op indicatie in verband met gezondheidsrisico's
Jgz-professionals kunnen deze handreiking van Pharos raadplegen voor belangrijke informatie en tips over de intake van gevluchte kinderen en jongeren. Vanwege de situatie in Oekraïne heeft de werkgroep Vluchtelingen van de AJN, in samenwerking met V&VN, een oplegger gemaakt voor deze handreiking. Je vindt de oplegger op ajnjeugdartsen.nl.
Met welke wetten, regels en beleid moeten gemeenten rekening houden?
Een gemeente moet voor de kinderen van vluchtelingen dezelfde voorzieningen bieden op het gebied van onderwijs, kinderopvang, begeleiding en hulp als voor andere kinderen. Dit staat in de:
Een gemeente moet zich houden aan de:
Ook minderjarige vreemdelingen die rechtmatig of niet rechtmatig in Nederland verblijven hebben recht op zorg en bescherming.
Ervaringen van kinderen in de noodopvang
Je bent als kind of jongere gevlucht uit je land en komt aan in Nederland. Hoe is het dan om in de noodopvang te wonen? Unicef sprak hierover met gevluchte kinderen. Zeven van hun verhalen lees je op Unicef.nl.
