S-Team vergroot zelfredzaamheid en zelfbewustzijn - mbo

Hoe help je jongeren met hun opleiding een goede basis voor hun toekomst te leggen als ze binnen en buiten de school worstelen met problemen? Door onderwijs en hulpverlening te integreren, bewijst het S-Team onder andere op twee locaties van ROC Friese Poort in Leeuwarden.

De methodiek is ontwikkeld door Het Buro en wordt uitgevoerd door ervaren gedragswetenschappers, social workers en stagiaires van hbo en universiteit.

Jongeren die voortijdig afhaken in het mbo kampen vaak met problemen op verschillende vlakken die het leren moeilijk maken. Ze ervaren daarvoor binnen en buiten de school te weinig steun en aandacht. 'Vooral voor jongeren die in het voortgezet onderwijs nog speciale begeleiding kregen is de overgang naar het mbo heel groot', stelt directeur Dries Koster van de vestiging Leeuwarden-Dokkum van ROC Friese Poort. Hij heeft in zijn onderwijsloopbaan de verschillen tussen voortgezet onderwijs en mbo scherp in beeld gekregen.

Opzet van het S-Team

Het S(chool Talent)-Team is een methodiek van Het Buro waarin resultaatgericht onderwijs en procesgerichte hulpverlening elkaar versterken door studenten te inspireren, motiveren, confronteren en activeren. Dat gebeurt met een combinatie van een relatiegerichte maatjesrol, een resultaatgerichte docentrol en een procesgerichte hulpverlenersrol. 'We hebben jarenlang projecten gedaan met voortijdig schoolverlaters, maar door op school te gaan werken kunnen we voorkomen dat jongeren uitvallen', legt Erik de Breij, projectleider van het S-Team, uit. Dat team bestaat uit stagiaires maatschappelijk werk of psychologie die minstens 32 uur op de school aanwezig zijn, onder leiding van een ervaren professional. Op de achtergrond zijn de projectleider en een gedragswetenschapper als expert actief.

Zowel ROC Friese Poort als het Nordwin College in Leeuwarden haalden het S-Team in 2012 binnen, gefinancierd uit eigen middelen, een subsidie van het Oranje Fonds en een bijdrage van de gemeente Leeuwarden.

Meerwaarde

Door het S-Team kunnen studenten hun verhaal beter kwijt en krijgen ze eerder begeleiding op school en hulp voor problemen. De drempel naar hulp wordt merkbaar verlaagd, bijvoorbeeld voor studenten die meer doeners dan praters zijn en psychische klachten hebben. 'Normaal ben ik geen prater, maar door de gesprekken met mijn begeleider loop ik nu niet meer met mijn problemen rond', zegt een student. 'Als ik die hulp niet had gekregen, weet ik niet of ik hier nog had gezeten', zegt een andere student die jarenlang met een verslaving kampte.

Directeur Dries Koster ziet op plaatsen waar het S-Team actief is het percentage voortijdig schoolverlaters fors dalen. Ook uit onderzoek naar de methodiek van het S-Team blijkt onder andere dat studenten minder uitvallen op school. Gemiddeld ligt het percentage voortijdig schoolverlaters op de betrokken scholen onder de 2%. Daarnaast toont onderzoek aan dat studenten zelfredzamer en zelfbewuster worden, minder problematisch middelengebruik vertonen, een betere thuissituatie krijgen en meer kans hebben op werk. De methodiek wordt als 'bewezen effectief' beschouwd. Bovendien blijkt uit een maatschappelijke kosten-batenanalyse door Society Impact dat het S-Team voor gemeenten en zorgverzekeraars een forse besparing oplevert op uitkeringen en zorg.

Werkzame factoren

De school speelt een belangrijke rol door zelfredzaamheid als belangrijk criterium te nemen voor de intake bij het S-Team en dat ook als uitgangspunt voor de schoolloopbaanbegeleiding te houden.

Het S-Team en de school zijn voortdurend in gesprek over de mogelijkheden en grenzen van passend onderwijs en actuele kwesties als het omgaan met de privacywetgeving. 'Weerstanden tussen onderwijs en jeugdzorg zijn alleen te overwinnen als er aan beide kanten een open gesprek mogelijk is, bijvoorbeeld over de noodzaak om studenten thuis uit bed te halen om te zorgen dat ze naar school gaan', stelt Dries Koster. Het S-Team kent beide kanten en legt de verbinding tussen onderwijs en hulpverlening.

Belemmeringen en knelpunten

Volgens Het Buro hebben stagiaires door hun jonge leeftijd soms de neiging tegenover studenten in het mbo teveel de maatjesrol te kiezen. Erik de Breij legt uit hoe hij dat opvangt: 'De stagiaires krijgen verdiepende trainingen en praktische begeleiding om te leren ook de andere rollen op zich te nemen. Ze maken kennis met verschillende methodieken en leren die effectief toe te passen, maar worden ook gestimuleerd om out-of-the-box te denken en zelf creatieve interventies te bedenken.'

Ondanks de aantoonbare resultaten moet er elk jaar opnieuw gemeentelijke financiering worden aangevraagd, terwijl ROC Friese Poort het S-Team graag naar alle afdelingen zou uitbreiden.