Spelinloop: 'Een waardevolle plek voor opvoedondersteuning en een sociaal netwerk'

Behoefte aan een ondersteunende gemeenschap

Tien a vijftien jaar geleden bestond in Amsterdam de Speelotheek. 'Een soort speelgoedbibliotheek gerund door vrijwilligers', vertelt Miranda. 'Ouders uit de omgeving konden hier speelgoed lenen voor hun kinderen van 0 tot 12 jaar, zodat hun kinderen kennis konden maken met allerlei soorten speelgoed. Daarnaast was het een informele ontmoetingsplaats voor ouders.'

'De Speelotheek werd grotendeels wegbezuinigd, maar de behoefte aan een ondersteunende gemeenschap voor ouders bleef bestaan', vervolgt Miranda. Maartje vult aan: 'Daarom zijn de Spelinlopen ontstaan, waar laagdrempelige activiteiten gericht op samen spelen, ontmoeten en bewegen voor ouders en jonge kinderen worden gecombineerd met opvoed- en opgroeiondersteuning.'

Meer dan informele steun

'Bij de Speelotheek zagen we veel ouders van kinderen met risico op achterstanden', legt Miranda uit. 'Zij brachten ingewikkelde opvoedvragen met zich waar de vrijwilligers niet altijd raad mee wisten. Daar waren ze niet voor opgeleid. Daarom hebben we besloten het bij de Spelinloop anders aan te pakken.'

Bij de Spelinlopen kunnen ouders niet alleen gezellig samenkomen, maar ook gratis advies krijgen van pedagogische medewerkers over allerlei opvoed- en opgroeivragen. Maartje benadrukt het belang van deze professionaliseringsslag. 'Hoewel informele steun erg belangrijk is, hebben ouders soms meer nodig.'

Professionalisering van vrijwilligers

Om aan de vraag naar pedagogische ondersteuning te voldoen, werden vrijwilligers van de Spelinlopen opgeleid tot pedagogisch medewerkers niveau 3 en 4. Informele en formele steun kunnen elkaar zo versterken. Miranda: 'We hebben vrijwilligers, voornamelijk buurtmoeders met diverse achtergronden, opgeleid tot medewerkers met pedagogische vakkennis. Zij vormen de kern van de ondersteuning die ouders bij de Spelinloop ontvangen.' Naast de pedagogische medewerkers werken nog steeds vrijwiligers, ervaren moeders uit de wijk. Deze vrijwilligers volgens alleen een basistraining: Spelen is leuk!

Focus op kwetsbare groepen

De Spelinloop verwelkomt iedereen, maar richt zich vooral op ouders met kinderen die risico lopen op achterstanden. Maartje beschrijft het als een waardevolle plek waar ouders met vragen en zorgen over de opvoeding van hun kind terecht kunnen voor sociaal contact en een luisterend oor. 'Het biedt ouders die mogelijk niet in staat zijn om de kosten van vroege reguliere kinderopvang te betalen, een plek om samen te komen en ondersteuning te vinden.'

Zorgeloos spelen

De Spelinloop is een wekelijkse bijeenkomst waar verschillende groepen ouders samenkomen op locatie om hun kinderen zorgeloos te laten spelen. 'Thuis is dit niet altijd mogelijk door ruimte- of tijdgebrek, geldzorgen of eventuele problemen die er spelen', vertelt Miranda. 'Naast activiteiten op locatie worden er gratis uitstapjes georganiseerd, zoals naar het peuterbadje of de bibliotheek, waardoor ouders samen met elkaar en hun kinderen hun leefomgeving ontdekken.'

'In de uitvoering van deze activiteiten zijn ouder- en kindteams, buurtteams en voorscholen nauw betrokken', vervolgt Miranda. Ondersteuning bij opvoeding en ouderschap wordt niet alleen vanuit spelinlopen geboden. Dit soort activiteiten kunnen ook door getrainde vrijwilligers of steungezinnen worden uitgevoerd. Zij verbinden zich veelal voor langere tijd aan gezinnen waarbij dit soort ondersteuning nodig is.'

Een plek voor ontspanning en verbondenheid

Maartje benadrukt dat de meerwaarde van Spelinloop verder gaat dan activiteiten voor kinderen. 'Het biedt ouders opvoedondersteuning, een sociaal netwerk en de mogelijkheid om samen met hun kinderen deel te nemen aan de activiteiten. Dit is erg belangrijk voor het welzijn van zowel ouders als kinderen. Ze zijn namelijk even in een andere omgeving waarin ze volledig kunnen focussen op zichzelf en hun kind.'

Miranda benoemt de duurzaamheid van de contacten die ouders opdoen bij de Spelinloop. 'Veel ouders komen na die eerste jaren nog steeds jaarlijks bij elkaar. Zo vertelde een moeder mij laatst dat ze verschillende ouders nog steeds ziet, zelfs nu haar kind al vijftien jaar is. Dit illustreert het succes van Spelinloop in het opbouwen van langdurige connecties en het creëren van een ondersteunend netwerk.'

Verbeteringen ten opzichte van de Speelotheek

Om de effectiviteit van de Spelinloop te vergroten, ten opzichte van de vroegere Speelotheek, werd er hard gewerkt aan een uniforme aanpak. Dit omvatte het ontwikkelen van een methodiek en een basistraining, maar ook het creëren van fatsoenlijke faciliteiten op alle locaties en het waarborgen van een warme omgeving voor effectieve opvoedondersteuning.

Bovendien is de Spelinloop zich meer gaan richten op een theoretische basis. Miranda: 'Zo organiseren we ontwikkelingsgerichte activiteiten voor kinderen op basis van de eerste 1000 dagen aanpak. Ook zijn we een samenwerking met de Universiteit Utrecht aangegaan om ervaringen van ouders en medewerkers te onderzoeken en verbeteren.'

Jouw praktijkvoorbeeld delen

Wil jij ook zo'n inspirerend praktijkvoorbeeld delen? Mail dan m.ekkelboom@nji.nl  met een korte beschrijving. We nemen dan contact met je op om te kijken of jouw bijdrage kan worden toegevoegd aan onze website door middel van een interview.