De samenwerkende gemeenten in Noordoost-Brabant en samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs hebben afspraken gemaakt rond onderwijs-zorgarrangementen. Deze zijn onderdeel van het inkoopkader specialistische jeugdhulp 2017-2020 (onderdeel van de contractafspraken met aanbieders). Vanaf 1 januari 2017 nemen gemeenten OZA's af bij jeugdhulpaanbieders. Om deze plannen te concretiseren, zijn binnen de Meierij een vijftal OZA's concreet uitgewerkt.
Op deze pagina's staan de uitwerking van OZAPP (Onderwijs-ZorgArrangement Psychologie en Psychiatrie) centraal. Het inkoopkader specialistische jeugdhulp 2017-2020 hanteert de volgende definitie voor een onderwijs-zorgarrangement: 'Een onderwijs-zorgarrangement richt zich op een leerling of groep leerlingen met een onderwijs- en ondersteuningsbehoefte en diens omgeving, waarin regulier of speciaal onderwijs niet alleen kan voorzien. Doel is het realiseren van een ontwikkelingsperspectief, inclusief het bevorderen van de schoolloopbaan van de leerling, via een integrale aanpak op school, in de vrije tijd en thuis. Het gaat om een arrangement waarin onderwijs en één (of meerdere) instelling(en) liefst structureel samenwerken met ouders en leerling, op basis van één gezin, één jeugdige, één plan en één regisseur. Uitgangspunt in de uitvoering is het versterken van de eigen kracht van de leerling en diens omgeving, op basis van afspraken die gemeente en onderwijs maken.' (Uit bijlage D5 van het contract behorend bij inkoopkader specialistische jeugdhulp 2017-2020 regio Noordoost-Brabant).
Bij de start gaan jeugdhulpaanbieders het gesprek aan met de samenwerkingsverbanden po en vo (via de samenwerkingsverbanden toegang tot regulier en speciaal onderwijs) en de voorschoolse voorzieningen. Doel is om de jeugdhulpbehoefte af te stemmen op de ondersteuning vanuit het onderwijs. Dit integraal arrangeren geeft het partnerschap vorm. Er bestaan zowel individuele arrangementen als voor groepen. Neem de uitwerking van de OZA Dyslexie (individuele vraag binnen een collectief kader) of gezamenlijke trainingen voor de doelgroep (collectieve vraag).
OZAPP
Bijlage D5 bevat de basisuitwerking van een aantal OZA's. Ter voorbeeld wordt ingezoomd op het OZAPP, waarbij de laatste twee p's staan voor 'psychische en psychiatrische stoornissen'.
Herlaarhof (een centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie in Vught) en de Zwengel (een school voor speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs) bieden leerlingen een gezamenlijk behandelplan. Hierin staan afspraken over onderwijs en jeugdhulp. Preventieve ingreep thuis voorkomt een intensieve en vaak dure behandeling. Met een gezamenlijk behandelplan is er meteen een koppeling naar school. Daarmee blijft de leerling in de klas en krijgen groepen leerlingen de juiste sturing.
Gedeeld opdrachtgeverschap
Doel
Integraal arrangeren (o.a. via OZA's) kijkt eerst naar de behoefte(n) van het kind. Soms ligt de nadruk op onderwijsondersteuning, soms meer op jeugdhulp. Ook is er vaak een grijs gebied.
Betrokkenen
Samen creëerden gemeenten en jeugdhulpaanbieders een nieuw inkoopkader, met Den Bosch als centrumgemeente. Evaluatie van het voorgaande inkoopproces gold hierbij als leidraad. Het concept-inkoopkader is voorgelegd aan de Wmo-adviesraad van de centrumgemeente, waarna het besluit door alle 18 gemeenten definitief is vastgesteld. Het inkoopbesluit 2017-2020 ontstond door samenwerking met de samenwerkingsverbanden po en vo in de regio Noordoost-Brabant.
Verantwoordelijkheden en taken betrokkenen
Het gaat hier om partnerschap. Dit vraagt een preventieve, vroegtijdig integrale werkwijze. De uitvoering vindt zoveel mogelijk plaats op reguliere voorschoolse voorzieningen of op de onderwijslocatie.
Gemeenten
Werken met Basisteams Jeugd en Gezin of Sociale Wijkteams (waarbij de doelgroep jeugd in het team is geïntegreerd). Nadruk ligt op lokaal maatwerk in de buurt van de jongere.
De jeugdhulpregio Noordoost-Brabant omvat de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haen, Landerd, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Den Bosch, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught.
Onderwijs
In de jeugdhulpregio Noordoost-Brabant zijn negen samenwerkingsverbanden in meer of mindere mate actief (zie bijlage 1). De meeste scholen werken met een ZAT. Dit zorgt voor goede aansluiting met de lokale teams.
De Zwengel heeft locaties in Vught, Veghel en Helmond, allen dichtbij locaties van de Herlaarhof. In het OZAPP is dit voorbeeld uitgewerkt; er wordt nu verbreding naar andere, vaak kleinere, ggz-instellingen gezocht. Er zijn plannen om ook het mbo bij deze ontwikkeling te betrekken.
Anderen
Jeugdhulpaanbieders in het algemeen en in de OZAPP ggz-instellingen in het bijzonder.
Inkoopkader
Gemeenten/jeugdhulpregio's
De gemeente Den Bosch verzorgt de centrumfunctie voor de regio Noordoost-Brabant. De inkooporganisatie jeugdhulp zit hier ook. Zij gaan onder meer over de contractering, financiering, communicatie en monitoring. De organisatie van de fysieke overlegtafel jeugdhulp (in het kader van het bestuurlijk aanbestedingsproces) is belegd bij de gemeente Oss. De samenwerkende gemeenten hebben Jeugdhulpnob.nl ontwikkeld.
Randvoorwaarden
Financieel
Ook hier gaat het om partnerschap. De behoeftes van de jongere staan centraal. De ene keer wordt er meer jeugdhulp gegeven, een volgende keer ligt de nadruk op onderwijsondersteuning.
De samenwerkende gemeenten besloten dat de financiering van het jeugdhulpdeel in het onderwijs vanuit het budget specialistische jeugdhulp zonder verblijf komt. De samenwerkingsverbanden financieren de onderwijsondersteuning. Inkoop vindt nu plaats vanuit bestuurlijk aanbesteden en partnerschap. Binnen dit kader wil de regio in 2017 meer inzetten op resultaatfinanciering.
Draagvlak
In 2017 werken specialistische jeugdhulpaanbieders verplicht samen met lokale aanbieders. Lokaal maatwerk bestaat ook uit het creëren van mogelijkheden om de jeugdige op school te helpen, of door onderwijs-zorgarrangementen op groepsniveau binnen het (speciaal) onderwijs te organiseren.
Kwaliteitsverbetering
De verschillende OZA's worden de komende tijd uitgewerkt. Dit leidt tot deelovereenkomsten per uitgewerkte OZA. Hierin staan afspraken tussen samenwerkingsverbanden, scholen, gemeenten en jeugdhulpaanbieders. Een deelovereenkomst geeft scholen en samenwerkingsverbanden ruimte tot meedenken in het inkoopproces. Daarmee worden integraal arrangeren en gedeeld opdrachtgeverschap (scholen en gemeenten gezamenlijk) concreet. De deelovereenkomsten voor aanbieders zijn voor vier jaar afgesloten. Voorheen werd er twee keer een jaarcontract verstrekt. De bedragen en normaantallen worden wel jaarlijks vastgesteld en afgerekend. Meerjarige contracten geven ruimte om in innovatie te investeren.
Kansen en mogelijkheden
- Binnen de gekozen setting is lokaal maatwerk mogelijk. Niet iedere gemeente organiseert zijn lokale wijkteam/BJG en de Zorg Advies Teams eenduidig. Via inzet op het eindperspectief van de jongere/leerling, wordt de organisatie van het lokale veld ingebed.
- Regievoering: Noordoost-Brabant wil op casusniveau toewerken naar hoofd- en onderaannemerschap. Dit maakt het aantal vaste gesprekspartners voor onderwijs en verwijzers beperkt en overzichtelijk.
- Uitgangspunt is de behoeftevraag van de jongere. Dit voorkomt dat het eerst over middelen gaat.
Meer informatie
De gemeente Den Bosch gaat over vragen rondom de inkoop van specialistische jeugdhulp. Meer informatie? Meer informatie staat op rioz.nl/jeugd.