In Amersfoort, Den Haag, Rotterdam en Utrecht veroorzaakten jongeren de afgelopen anderhalve week 's avonds en 's nachts problemen op straat. De ongeregeldheden worden gecoördineerd via sociale media als Snapchat en Instagram en lijken ook deelnemers te trekken uit andere steden.
Jongeren zetten brandkranen open, stichtten brandjes en bekogelden de politie met stenen en vuurwerk. Veelgenoemde oorzaken zijn frustratie en gebrek aan perspectief, maar ook de warmte van de afgelopen weken en verveling. Mike Loef van het Nederlands Jeugdinstituut: 'Voor veel jongeren is de dagelijkse structuur weggevallen, door de zomervakantie en natuurlijk de coronamaatregelen.'
Levensfase
Maar er zijn meer oorzaken, benadrukt Loef. 'In deze levensfase zoeken jongeren grenzen op en zijn ze gevoelig voor groepsdruk en de mening van leeftijdsgenoten. In hun zoektocht naar erkenning zullen ze sneller dingen doen die statusverhogend werken in de ogen van leeftijdsgenoten.' Meerdere onderzoekers wijzen er in NRC op dat het fenomeen van rellende jongeren zeker niet nieuw is. Nieuw is wel de invloed van sociale media. Loef: 'Via bijvoorbeeld Snapchat en Instagram worden oproepen van jongeren om te komen rellen razendsnel verspreid. Vervolgens komen daar veel jongeren op af, om te rellen, voor de sensatie, of om erbij te horen.'
Samenwerking als oplossing
Loef ziet samenwerking in de wijken als een belangrijk onderdeel van de oplossing. 'Werk samen met degenen die al contact hebben met jongeren. Bijvoorbeeld jongerenwerkers en sportcoaches, maar ook ouders en leerkrachten. Zorg dat je weet wie voor jongeren de rolmodellen zijn in je wijk. Dat kan een succesvolle jonge ondernemer zijn, een buurtvader of andere vrijwilliger, iemand van de kerk of moskee. Zoek ook met hen de samenwerking.'
Verder ondersteunen sociale media de benodigde samenwerking. 'Via Whatsapp kun je snel inspelen op wat er gebeurt op straat. Voor bijvoorbeeld jongerenwerkers en wijkagenten is een appgroep een goede manier om te communiceren. Via appjes kun je ook makkelijk anderen betrekken. Verder is online jongerenwerk in deze situatie essentieel. Het kan in kaart brengen wat er speelt nog vóór jongeren de straat op gaan, maar ook daarna.'
Alternatief
Probeer niet alleen jongeren weg te houden van de straat als er rellen dreigen, zegt Loef, maar mik op preventie. 'Ga met jongeren in gesprek, ook voordat er oproepen worden geplaatst om te komen rellen. Natuurlijk is de boodschap: rellen zijn niet oké. Maar ga vooral ook in gesprek over de mogelijke oorzaken van de rellen, zoals de groepsdruk, frustraties en het gebrek aan structuur.'
Bron: De Volkskrant; NRC; Nederlands Jeugdinstituut