Bij jongeren die in 2017 zelfmoord pleegden, was vaak het contact met hun directe omgeving en eventuele hulpverlening verslechterd. Dat blijkt uit onderzoek van 113 Zelfmoordpreventie naar patronen en achterliggende factoren die een rol speelden bij suïcides onder jongeren.
Jaarlijks maken gemiddeld 51 jongeren van 10 tot 20 jaar een eind aan hun leven. In 2017 waren het 81 jongeren. Dit onderzoek naar zelfdoding onder jongeren in Nederland is een reactie op dat hoge aantal. Het onderzoek is gebaseerd op interviews met nabestaanden van 35 jongeren die in 2017 zelfmoord pleegden. In totaal werkten 104 ouders, broers en zussen, vrienden, docenten en hulpverleners mee aan het onderzoek.
De onderzoekers concluderen dat jongeren allemaal een unieke aanloop naar de zelfdoding hadden, maar ontdekken ook patronen. Zo ondervonden veel van de jongeren problemen met het onderhouden van sociale relaties en leden ze onder pesten. Relatief veel meisjes hadden last van perfectionisme en faalangst. Daarnaast kregen vijf meisjes uit het onderzoek via sociale media suïcidale denkbeelden en kwamen zij op die manier in contact met gelijkgestemden. Het is vooral de stapeling van dergelijke factoren die leidde tot suïcide.
Een ander patroon hangt samen met de jeugdhulpverlening. 22 van de 35 onderzochte jongeren waren in beeld bij de hulpverlening. 17 jongeren hadden een of meerdere psychiatrische diagnoses. Door de lange wachtlijsten voor de behandeling van deze meervoudige problematiek escaleerden de problemen. Daarnaast zeggen veel nabestaanden dat het ontbreekt aan continuïteit in de zorg. Zij noemden vaak het wisselen van hulpverleners en de overstap naar een andere afdeling of instelling als belangrijk knelpunt.
Anita Kraak, expert bij het Nederlands Jeugdinstituut, herkent deze problematiek en is positief over de aandacht voor dit onderwerp. 'Hoewel iedereen natuurlijk zijn uiterste best doet om suïcide te voorkomen, is het belangrijk om eerlijk te zijn en te bespreken dat het soms toch mis kan gaan. Dat kan helpen om niet te verkrampen en samen, als netwerk van naasten en professionals, de best beschikbare kennis en vaardigheden in te zetten. En daar samen van te leren zodat steeds meer kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien.'
Bron: 113 Zelfmoordpreventie; Nederlands Jeugdinstituut
Praten helpt
Denk jij aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op de site 113 of telefonisch via 113 of 0800 - 0113.