NJi: Niet slingeren, maar transformatie doorzetten

Nieuwe beleidsmaatregelen om het jeugdstelsel op orde te brengen, helpen alleen als ze gebaseerd zijn op een gezamenlijke visie en een heldere koers, met de complexiteit en weerbarstigheid van de praktijk als uitgangspunt. Dat stelt het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) in reactie op twee rapporten over de jeugdzorg waarmee de nieuwe regering aan de slag moet.

De financiële tekorten bij gemeenten, de wachtlijsten voor specialistische zorg en het gebrek aan passende zorg voor gezinnen met complexe en meervoudige problemen leiden tot een oproep om het jeugdstelsel ingrijpend te herzien. Maar om de transformatie van de jeugdzorg te laten slagen, is het juist zaak de verleiding van slingerend beleid te weerstaan. Dat stelt het NJi op grond van de geschiedenis.

Als zich barrières voordoen in de transformatie worden die al gauw afgeschoven op het stelsel. Het instituut wijst erop dat keuzes in de jeugdzorg niet alleen beleidskwesties zijn, maar verbonden zijn met maatschappelijke discussies over opgroeien en opvoeden. Door die context in hun beleid te betrekken kunnen gemeenten hun rol in de transformatie versterken in plaats van verzwakken.

Opgroeien

Het NJi typeert de transformatie als een proces van vallen en opstaan, vergelijkbaar met het opgroeien. Het is een complexe opgave waarin burgers, professionals, instellingen en lokale en landelijke politici allemaal hun eigen verantwoordelijkheid hebben. Voor de uitvoering van die opgave noemt het NJi als speerpunten voor het beleid:

• debat over de mechanismen in de samenleving die leiden tot het hoge jeugdzorggebruik, met rugdekking aan gemeenten;
• doorzetten van de transformatie in het sociaal domein door versterking van de lokale, domeinoverstijgende aanpak;
• sturen van inkoop van jeugdzorg op kwaliteit en doorontwikkeling van lokale teams;
• behoud van gespecialiseerde professionele kennis via regionale en landelijke samenwerking;
• versterken van de rol van gemeenten in de transformatie van de jeugdzorg als onderdeel van het sociaal domein.

Meer informatie

• Vasthoudend transformeren. Reflecties op de stelseldiscussie jeugdzorg