'Kabinet aan zet bij jeugdbescherming'

De bewindslieden voor Rechtsbescherming en van VWS moeten het voortouw nemen bij de hervorming van de jeugdbescherming. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in het rapport Georganiseerde onmacht.

Bewindspersonen hebben hun verantwoordelijkheid voor de jeugdbescherming lange tijd onvoldoende ingevuld, stelt de Rekenkamer. De invoering van de Jeugdwet leidde voor de jeugdbescherming tot een onoverzichtelijke en onwerkbare situatie. In 2019 noemden de Inspectie Justitie en Veiligheid en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd de situatie onacceptabel. Ruim drie jaar later is er nog geen zicht op structurele verbetering, aldus de Rekenkamer.

Patroon doorbreken

Gemeenten, hulpverleners en de rijksoverheid lijken volgens de Rekenkamer niet bij machte om de leiding te nemen en voor verbetering te zorgen. Iedere partij vraagt een van de andere partijen om iets op te lossen, voordat zij zelf een stap kan zetten. Minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming en staatsecretaris Maarten van Ooijen van VWS moeten dat patroon doorbreken, vindt de Rekenkamer.

De Algemene Rekenkamer doet aanbevelingen aan Weerwind en Van Ooijen. Leg wettelijk vast waar kinderen met een beschermingsmaatregel minimaal op kunnen rekenen en zorg voor toezicht op de naleving. En let bij veranderingen in het stelsel goed op wat de nieuwe regels betekenen voor de mensen op de werkvloer.

Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming

In een reactie stellen de bewindspersonen dat ze de conclusies van de Rekenkamer herkennen. Maar ze hebben er vertrouwen in dat het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en de Hervormingsagenda Jeugd voor verbetering gaan zorgen.

Dat vertrouwen deelt de Rekenkamer niet. De plannen zijn nog niet concreet uitgewerkt en het is onduidelijk of ze een goede uitvoering van de jeugdbescherming garanderen. Daarom is volgens de Rekenkamer eerst een brede probleemanalyse nodig.

Probleemanalyse

'Schuif niet zo snel het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming opzij', reageert Agnes Derksen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Die brede probleemanalyse waar de Rekenkamer om vraagt, is al gemaakt. Die was juist de basis voor het Toekomstscenario.'

De Jeugdwet is volgens Derksen niet de oorzaak van de problemen in de jeugdbescherming. 'De huidige problemen waren er ook al vóór 2015. De keten was complex en onoverzichtelijk, door de werkdruk kwamen jeugdbeschermers in de knel. Kinderen kregen niet de hulp die ze nodig hadden en ouders kregen te weinig rechtsbescherming.'

'Het Toekomstscenario is opgesteld om die problemen op te lossen. Maar het is geen blauwdruk die je blindelings kunt volgen. Het scenario vraagt dat alle partijen zich committeren aan en inzetten voor deze grote vernieuwing. En dat is in de praktijk ongelooflijk ingewikkeld. In elf proeftuinen werken de betrokken organisaties hard aan de verandering die nodig is. Toch komt die verandering nog niet voldoende van de grond. Als je iets wilt analyseren, analyseer dan wat daar de oorzaak van is. En wat nodig is om dat te verbeteren'

Bron: Algemene Rekenkamer

Meer informatie

Bericht Algemene RekenkamerRapport Georganiseerde onmachtToekomstscenario kind- en gezinsbescherming