Het aantal kinderen en jongeren dat psychische hulp nodig heeft groeit en hun problemen worden ernstiger. Bestaande knelpunten in de jeugd-ggz zijn door de coronacrisis verscherpt. Dat constateert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd na werkbezoeken aan twintig instellingen in zes regio's.
De IGJ bezocht twintig instellingen voor jeugd-ggz en jeugdgezondheidszorg, wijkteams, Veilig Thuisorganisaties en kinder- en jeugdartsen. Instellingen hebben onvoldoende personeel en geld om de complexe hulpvragen aan te pakken, zag de Inspectie.
Veel kinderen en jongeren reageren veerkrachtig op de coronacrisis, benadrukt de Inspectie. Maar bij een groeiende groep kinderen en jongeren zijn de mentale problemen zo toegenomen dat zij dringend hulp nodig hebben. Zij kampen bijvoorbeeld met suïcidaliteit, verslaving, gedragsproblemen, eetstoornissen of zelfbeschadiging.
Wachtlijsten
Er zijn te weinig specialistische behandelprogramma's voor deze ernstige problemen. Al voor de crisis waren er wachtlijsten voor reguliere en gespecialiseerde jeugd-ggz. Nu is in een regio de wachttijd voor specialistische hulp opgelopen tot een jaar en staan daar 1.000 kinderen en jongeren op de wachtlijst. Sommige aanbieders van jeugd-ggz nemen alleen nog crisisaanmeldingen aan en hebben aanmeldingen voor reguliere zorg stopgezet.
Verder is de samenwerking op regionaal en bovenregionaal niveau onvoldoende. Er is bijvoorbeeld onvoldoende zicht op de regionale en bovenregionale vraag, de beschikbare hulp en de verdeling van budget. Deze problemen vragen om een gezamenlijke aanpak van de Rijksoverheid, de gemeenten en aanbieders, stelt de IGJ.
Breder kijken
Een betere samenwerking is cruciaal, reageert Tom van Yperen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Niet alleen tussen gemeenten, Rijk en aanbieders van jeugd-ggz, maar ook met het onderwijs, sportverenigingen en organisaties voor vrijetijdsbesteding. We moeten de mentale gezondheid niet alleen vanuit de jeugd-ggz benaderen, maar breder kijken. Welke steun kunnen we deze kinderen en jongeren bieden? Sport en afleiding in de vrije tijd kan een bepaalde ggz-behandeling meer kans geven op succes en na een behandeling terugval voorkomen. Een ander voorbeeld zijn maatjesprojecten waarin vrijwilligers jongeren in hun dagelijks leven ondersteunen, met goede begeleiding van professionals. Gemeenten hebben in die samenwerking met verschillende sectoren een coördinerende rol, maar juist de aanbieders van hulp en steun moeten elkaar opzoeken.'
Bron: Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd; Nederlands Jeugdinstituut