Elke hulpverlener kan iets doen tegen stigma

Hoe ervaren jongeren stigma in de behandelkamer? Dat vertellen zij zelf in een eerlijke videoboodschap aan jeugdhulpprofessionals. Daarin omschrijven de jongeren ook wat ze juist geholpen heeft tijdens de behandeling en begeleiding. Hun tips en adviezen voor hulpverleners zijn bovendien gebundeld in een bijsluiter met als kernboodschap: destigmatiseren kun je leren. Iedere jeugdprofessional kan bijdragen aan de inclusie van psychisch kwetsbare kinderen en jongeren. Een jongere: 'Je kunt me altijd helpen door te zorgen dat ik me gezien voel.'

Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) en de Nederlandse Jeugdraad (NJR) ontwikkelden de video en bijsluiter samen met jongeren. Zij vertellen voor de camera open hoe zij stigma in de jeugdhulp hebben ondervonden. Welke momenten hebben zij als stigmatiserend ervaren? En wat heeft ze juist aangenaam verrast?
De bijsluiter gaat dieper in op de ongewenste bijwerkingen van stigma, en deelt meer ervaringen en tips van jongeren voor hulpverleners.

Lees verder onder de video.

Video bekijken? Dan vragen we je eerst toestemming te geven voor het plaatsen van marketingcookies door derden. Of bekijk de video via https://www.youtube.com/watch?v=E8plQKeg0UU&t=2s

Cookies accepteren

Videobeschrijving

Jongeren over stigma in de jeugdhulpverlening

Stigma in de jeugdhulp

Over stigmatisering van psychisch kwetsbare kinderen en jongeren is weinig bekend. Cijfers en gedegen kennis over de effecten ontbreken. Dit terwijl kinderen en jongeren vertellen dat zij hier wel degelijk last van hebben, ook in de hulpverlening.
Stigma hangt samen met stereotyperen, aannames doen en in hokjes denken. Menselijke processen die zich vaak onbewust afspelen. Dat neemt niet weg dat stigma grote gevolgen kan hebben op emotioneel, cognitief, gedragsmatig en sociaal gebied. Stigma kan bijvoorbeeld leiden tot eenzaamheid. Een jongere: 'Het is moeilijk als je denkt dat je enige bent, ook al weet je dat er mensen zijn die het ook hebben.' Ook kunnen jongeren de negatieve associaties die samenhangen met hun kwetsbaarheid op zichzelf gaan betrekken.

Wat kan een hulpverlener doen?

De video en bijsluiter doen een dringende oproep om bewustzijn en openheid te creëren onder professionals. Wees u bewust van stigma in de behandelkamer, en van uw rol daarin als hulpverlener. Ook binnen de jeugdhulp komen aannames en stereotypen voor. Een jongere: 'Stigmatiserende opmerkingen kun je makkelijker van je af zetten als je iemand niet kent. Maar een hulpverlener heb je nodig.'

Het goede nieuws: u kunt altijd iets doen om stigma tegen te gaan en een jongere te helpen. Een greep uit de tips van jongeren in de bijsluiter:

• Ga geen checklist af. 'Kijk niet alleen naar de symptomen maar vraag waar ik het meeste last van heb.'
• Durf je kwetsbaar op te stellen. 'Deel je eigen ervaringen en geef het toe wanneer je iets niet weet.'
• Behandel me als uniek persoon. 'Ga ervan uit dat ik afwijk van het stereotype.'

Meer adviezen, ervaringen en kennis staan in de bijsluiter en in het kennisdossier Destigmatisering van kinderen en jongeren, op de site van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Het dossier bundelt wetenschappelijke, praktijk- en ervaringskennis over destigmatisering van kinderen en jongeren met psychische problemen.

De video, bijsluiter en het kennisdossier zijn een gezamenlijke productie van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, het NJi, de NJR en NJR studio bold.

Bron: Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie; Nederlands Jeugdinstituut; Nederlandse Jeugdraad