Betrokken jongere accepteert regels makkelijker

Slechts 17 procent van de jongeren werd betrokken bij het nieuwe smartphonebeleid dat sinds 2024 op middelbare scholen geldt. En dat terwijl jongeren regels vaak makkelijker accepteren wanneer zij wél worden betrokken. Dat blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam onder 170 middelbare scholieren. Nikki Udo van het NJi: 'Maak jongerenparticipatie een structureel onderdeel van je beleid.'

De jongeren die mochten meedenken, gaven een hoger cijfer aan het smartphonebeleid dan de groep die dat niet mocht. Inspraak lijkt belangrijker voor de tevredenheid dan het specifieke beleid. Zelfs bij een streng beleid waarin wel inspraak is geweest, is de tevredenheid hoger dan bij een soepeler beleid zonder inspraak.

Wanneer je jongeren betrekt bij het maken van keuzes nemen ze regels gemakkelijker aan, aldus de onderzoekers. Daarom pleiten zij ervoor om jongeren structureel te betrekken bij de ontwikkeling van beleid. Bijvoorbeeld door inspraakmomenten te organiseren tijdens maatschappijleer, Nederlands of mentoruren. En door het voor hen makkelijker te maken om feedback te geven, bijvoorbeeld via een enquête.

Nikki Udo van het NJi: 'Vergeet daarbij niet al van tevoren te bedenken hoe je als leerkracht of schoolleiding deze input gebruikt en een gepast vervolg geeft. En geef altijd een terugkoppeling van wat je ermee hebt gedaan. We weten dat dit een belangrijk onderdeel is voor betekenisvolle jongerenparticipatie.' 

Structurele jongerenparticipatie

Maak jongerenparticipatie bovenal een structureel onderdeel van je beleid, vindt Udo. 'Het mooiste is als je als school op verschillende momenten verschillende manieren aanbiedt waarop leerlingen hun input kunnen geven. Want de ene leerling vult het liefst een enquête in, een ander zit in de leerlingenraad en sommige leerlingen geven liever een-op-een hun mening. Organiseer die verschillende manieren en momenten structureel. Zo haal je zoveel mogelijk op wat jongeren belangrijk vinden, wordt het beleid beter, komt er meer draagvlak onder jongeren en voelen zij zich gehoord.'

'Bovendien kun je als jongere, als je vaker wordt gevraagd naar je mening over belangrijke onderwerpen op school, oefenen met verschillende vaardigheden. Zoals verschillende standpunten vergelijken, je in anderen verplaatsen en kritisch nadenken.'

Bericht Erasmus Universiteit Rotterdam Rapport Dwang versus draagvlak: Jongeren over het smartphonebeleid op middelbare scholen