Risicoprofiel van slachtoffers van seksuele uitbuiting

Hoe wordt iemand slachtoffer?

Onderliggende en complexe problematiek

Uit onderzoek blijkt dat veel slachtoffers een achtergrond hebben van huiselijk geweld en kindermishandeling, waaronder seksueel misbruik. Verreweg de meeste slachtoffers kampen met meerdere psychische of psychiatrische klachten of psychosociale problemen. Ook hebben ze vaak een licht verstandelijke beperking (lvb). Mensenhandelaren zoeken en kiezen hun slachtoffers vaak uit op deze kwetsbare kenmerken.

Leeftijdsfase slachtoffers

Seksuele uitbuiting komt vooral voor bij jongeren tussen de 10 en 14 jaar . Dit is een leeftijdsfase die essentieel is voor hun ontwikkeling. De uitbuitingssituatie en de gevolgen daarvan vormen een ernstige bedreiging voor hun sociaal-emotionele, cognitieve en seksuele ontwikkeling.

Profielen

Iedereen kan slachtoffer worden van seksuele uitbuiting en mensenhandel. Op basis van onderzoek zijn risicoprofielen van meisjes- en jongensslachtoffers bekend. Deze profielen betekenen niet dat slachtoffers zelf schuld hebben aan het slachtofferschap.

Risicoprofiel van meisjes

Vaak wordt uitgegaan van vijf profielen van meisjesslachtoffers van seksuele uitbuiting. Dit zijn ook risicoprofielen voor meisjes die nog geen slachtoffer zijn.

Zeer beïnvloedbare meisjes

Bijvoorbeeld meisjes met een licht verstandelijke beperking, psychische problemen, een afhankelijkheidsstoornis in ontwikkeling, of als gevolg van een beschermde opvoeding. Dit kan komen door bijvoorbeeld religie, taboe op seksualiteit, en cultuur.

Getraumatiseerde meisjes

Meisjes met traumatische ervaringen, zoals seksueel misbruik.

Meervoudige en complexe problematiek

Ouders en dus ook kind hebben op verschillende gebieden langdurig problemen. Denk hierbij aan verslaving, psychiatrie, vroege hechtingsproblemen, seksueel misbruik en andere trauma's, problemen met huisvesting, schulden en huiselijk geweld.

Faseproblematiek

Meisjes met heftig pubergedrag, vaak als gevolg van bovenstaande meervoudige en complexe problematiek.

Eergerelateerd

Meisjes uit gezinnen waarin eer voorop staat, waardoor ze bijvoorbeeld chantabel kunnen zijn. Bijvoorbeeld als zij seksueel contact hebben gehad of seksueel getint beeldmateriaal van zichzelf hebben verstuurd.

Risicoprofiel van jongens

Over de aard en omvang van jongens die slachtoffer zijn van seksuele uitbuiting en mensenhandel is minder bekend dan over meisjes. De problematiek speelt zich vaak in het verborgene af, mogelijk nog meer dan bij meisjes. In de samenleving is er nog weinig bekendheid mee en hulpverleningsorganisaties hebben nog onvoldoende deskundigheid of kennis.

Onderzoek naar seksuele uitbuiting van jongens in Nederland (2017) leidde tot drie profielen:

Klassiek

De jongen is gevoelig voor geld, valt vaak op mannen en bij de ouders of familie van de jongen rust vaak een zwaar stigma op mannenseks en mannenprostitutie.

Overlevingsmodus

De jongen leeft niet meer bij zijn ouders; zijn ouders zijn bijvoorbeeld gescheiden, hebben het contact verbroken of zijn overleden. De jongen heeft te maken met een ernstige afhankelijkheid, zoals drugsverslaving, hoge schulden of dakloosheid. De jongen is van dag tot dag aan het overleven.

Eer- en stigma-gerelateerd bij coming-out

De jongen valt op mannen en is bezig met zijn persoonlijke 'coming out'. Hij leeft in een streng-religieuze of autoritaire opvoedingsomgeving waarin zijn geaardheid onbespreekbaar is. Hij zoekt heimelijk betaalde of niet-betaalde seksuele contacten met mannen via het internet en sociale media. Er is een verhoogde dreiging van geweldpleging.

Bekijk voor een volledige beschrijving van de profielen hoofdstuk 3 in Seksuele uitbuiting van jongens in Nederland.

Vermoedens

Vermoed je dat iemand slachtoffer is van seksuele uitbuiting? Lees meer over signalering of melding en registratie.