Doorgaande lijn van voorschool naar school

Een soepele overgang van voorschool naar school helpt kinderen een goede start te maken op de basisschool. Uit onderzoek is bekend dat verschillende activiteiten kunnen bijdragen aan een kindvriendelijke overgang. Hoe kun je die activiteiten bevorderen?

Zorgen voor continuïteit in leerervaring

Continuïteit in de leerervaring van kinderen helpt hen in de overgang van voorschool naar school. Het zorgt ervoor dat zij zich sneller thuis voelen op school, sneller krijgen wat ze nodig hebben en zich beter kunnen ontwikkelen. Hiervoor kunnen leer- en ontwikkelingsdoelen, thema's en activiteiten en pedagogische visies op elkaar worden afgestemd.

  • Doelen op elkaar afstemmen kun je doen met behulp van de SLO-doelen en ontwikkelingslijnen. Daarin is geformuleerd wat een kind zou moeten kunnen en kennen. Voorschool en school kunnen aan de hand van die doelen samen bepalen wat haalbaar is om op de voorschool te doen en wat kinderen daarna op de basisschool leren. Zo verhelder je wat je van elkaar kunt verwachten.
  • Thema's en activiteiten op elkaar afstemmen gaat makkelijker als voorschool en school dezelfde vve-methode gebruiken. Gebruiken ze verschillende methodes, dan kun je bekijken welke thema's in beide methoden aan bod komen en deze behandelen. Dit vergroot voor kinderen de herkenbaarheid.
  • Als voorschool en school bij elkaar in de buurt liggen, kunnen zij gezamenlijke activiteiten organiseren. Hiermee kun je een inhoudelijk doorgaande lijn te realiseren. Activiteiten kunnen variëren van een gezamenlijk bezoek aan de kinderboerderij tot een intensieve samenwerking waarbij de oudste peuters regelmatig in de kleuterklas spelen.
  • Het helpt ook om de pedagogische visie en het pedagogisch handelen op elkaar af te stemmen. Daarbij gaat het om de visie op leren en ontwikkelen, de benadering van kinderen en wat belangrijk is om kinderen bij te brengen. Daarvoor kunnen leraren en pedagogisch medewerkers een gezamenlijke scholing krijgen, regelmatig met elkaar overleggen of bij elkaar in de groep gaan kijken. 

Warme overdracht organiseren

In de overdracht van voorschool naar school helpt het als de school geïnformeerd wordt over de ontwikkeling van een kind en hoe het met het kind gaat. Die overdracht kan ook gebeuren in een gesprek tussen ouder, leraar en pedagogisch medewerker.

Voor kinderen die zorg nodig hebben, worden bij de overdracht afspraken gemaakt. Zodra ouders een school hebben gekozen, kan iemand van de voorschool met een intern begeleider (ib'er) van de school spreken over het kind.

Partnerschap met ouders opbouwen

Partnerschap met ouders kan ook bijdragen aan een soepele overgang van voorschool naar school. Daardoor kunnen ouders de ontwikkeling van hun kind ook beter ondersteunen. Meer over de effecten van partnerschap met ouders lees je hier op Onderwijskennis.nl.

  • Zowel voor de ouders als voor de school is het prettig als het ouderbeleid van voorschool en school op elkaar is afgestemd. In dat beleid staat bijvoorbeeld hoe en hoe vaak oudergesprekken worden gevoerd. En wat ouders en (voor)school van elkaar kunnen verwachten, bijvoorbeeld op het gebied van extra ondersteuning. Sommige voorscholen en scholen hebben een gezamenlijke oudercommissie.
  • De pedagogisch medewerkers van de voorschool kunnen ouders ook helpen met het voorbereiden van hun kind op de overgang naar groep 1. Ze kunnen thuis al over school praten en langs het gebouw lopen. Het is voor ouders fijn als de pedagogisch medewerkers hen ondersteunen en daardoor het zelfvertrouwen en de kennis van ouders vergroten. Daardoor kunnen zij hun kinderen beter helpen met de overstap van de voorschool naar de basisschool. Meer over wat ouders thuis kunnen doen ter voorbereiding op de basisschool vind je op de pagina Je kind voorbereiden op de basisschool.

Afspraken maken en evalueren

De voorschool en het primair onderwijs kunnen veel zaken gezamenlijk oppakken. Als ze nog nauwelijks samenwerken is het goed om te beginnen met een aantal haalbare afspraken en activiteiten.

  • Met de Kwaliteitskaarten (Sardes.nl) kun je bekijken hoe het staat met de doorgaande lijn. Daarna kun je afspraken maken over wat je wilt bereiken.
  • Het helpt om deze afspraken ook op papier te zetten en ervoor te zorgen dat ze regelmatig ter sprake komen.
  • Na een aantal maanden kun je evalueren hoe het gaat en eventueel bijsturen en nieuwe afspraken maken.
Geen foto van de persoon aanwezig

Fatima-Zohra Charki

senior onderzoeker en adviseur