‘We willen het vooral leuk maken voor jongeren’

Hoe is de jongerenraad ontstaan in Apeldoorn?

Dennis: 'Aanleiding was ons programma 'comfortabele gezinsstad', waarvan ook jongerenparticipatie onderdeel uitmaakt. Daarom zijn we in 2021 een voortraject gestart van een klein jaar. Dat bestond vooral uit veel gesprekken met jongeren, kennisinstituten, docenten, partners in de gemeente die met jeugd werken, en vele anderen. Aan iedereen stelden we de vraag: hoe kunnen we als gemeente jongeren meer betrekken? Uit de antwoorden kwam onder andere de jongerenraad naar voren.'

Gevarieerde werving

Noah: 'De werving verliep via sociale media en lokale kranten. Zo bereikten we zowel jongeren als hun ouders. Ook hebben we geworven via de mensen die betrokken waren bij het voortraject. Denk aan jongerenwerk en docenten maatschappijleer. Deze mensen hebben jongeren in hun netwerk ook op de jongerenraad gewezen. Dankzij deze gevarieerde werving hebben we veel jongeren bereikt.'

Draaiend houden

Dennis: '55 jongeren meldden zich aan. Een grote groep. Met hen hebben we besproken hoe de jongerenraad eruit zou moeten zien. Wat gaan we bespreken? Hoe geven we dat vorm? Hoe zorgen we ervoor dat iedereen het leuk blijft vinden? En vooral: hoe houden we het draaiende? Inmiddels bestaat de jongerenraad twee jaar. Met 58 jongeren, dus het gaat eigenlijk heel goed.'

Hoe is de jongerenraad georganiseerd binnen Apeldoorn?

Dennis: 'We kozen er bewust voor om de jongerenraad anders te organiseren dan in veel andere gemeenten. Vaak bestaan de raden uit politiek geïnteresseerde jongeren. Die geven op vrij formele wijze advies, vooral aan de gemeenteraad. Wij kozen voor een minder formele aanpak. Zodat het toegankelijker is voor een brede groep jongeren. En we wilden het ook vooral leuk maken. Een ontwikkelingsplek voor jongeren.'

Geen verkapt bijbaantje

'We hebben geen traditionele jongerenraad. Geen voorzitter, geen secretaris: iedereen is gelijk. Zo kunnen de jongeren echt met de inhoud aan de slag. En hoeven ze niet bezig zijn met wie de baas is en wie wat bepaalt. De jongeren krijgen niet betaald voor hun deelname. Ze doen mee, omdat ze gemotiveerd zijn, willen bijdragen, iets willen leren. En niet omdat het een verkapt bijbaantje is.'

Gewoon welkom

Noah: 'Ongeveer maandelijks organiseren we een grote bijeenkomst waar ongeveer 30 jongeren bij zijn. Daarnaast doen we nog allerlei kleine andere dingetjes eromheen. Als je overal bij wilt zijn, heb je als jongerenraadslid elke 2 á 3 weken wel iets te doen. Maar we houden het bewust heel vrijblijvend. Jongeren mogen komen wanneer ze willen. Ook al kom je drie maanden niet, dan ben je daarna gewoon weer welkom. Door die vrijblijvendheid zijn nog steeds zoveel jongeren aangehaakt.'

Wat doet de jongerenraad binnen Apeldoorn?

Dennis: 'Vaak hebben we bijeenkomsten over een specifiek thema. Zoals klimaat, woningbouw, lbhti, cultuur of sport. We nodigen dan ook een aantal professionals uit. Zoals een ambtenaar die met het onderwerp bezig is, een raadslid of iemand anders uit de stad. Ook de jongeren geven soms onderwerpen aan die ze zelf belangrijk vinden.'

Heel trots

Dennis: 'Ik krijg heel vaak de vraag wat de jongerenraad oplevert. Volgens mij vanuit de gedachte dat er iets gedaan moet worden met de ideeën van de jongeren. Daar ben ik het ook helemaal mee eens, maar het komt niet overeen met de wereld waarin wij werken. Want dingen duren vaak heel erg lang. We zijn vooral heel trots dat het al twee jaar lang lukt om bijeenkomsten te organiseren waarbij gemiddeld dertig jongeren aansluiten. Dat is het belangrijkste resultaat. De invloed van de jongeren is vooral dat ze gehoord worden en dat hun inbreng meegenomen worden.'

Lerend aspect

Noah: 'Er zijn wel concrete resultaten. Soms zeggen jongeren iets wat een professional nog niet bedacht had. En dat wordt dan ook zo uitgevoerd. Maar toch is dat minder belangrijk. Het is belangrijker dat de jongeren een luisterend oor vinden. Soms komen ze met een specifiek thema dat ze op de kaart willen zetten. Bijvoorbeeld over jeugdzorg of fysieke toegankelijkheid. Als ze daarover met iemand in gesprek kunnen, is dat al enorme winst. En ook het lerende aspect is winst. Dat zo'n grote groep jongeren weet hoe de gemeente werkt.'

Hoe werkt de jongerenraad met medewerkers van de gemeenten samen?

Dennis: 'Beleidsmedewerkers die bezig zijn met thema's die jongeren raken, weten ons goed te vinden. In het eerste jaar was het wel zoeken, mensen moesten ons nog leren kennen. Dat gaat nu veel beter. Steeds vaker komen collega's naar ons toe, omdat ze input van de jongeren willen.'

Wat maakt een jongerenraad succesvol?

Noah: ' We praten best vaak met andere gemeenten die zoeken naar manieren om een jongerenraad op te richten. Dat zijn dan vaak ambtenaren die dit erbij willen doen voor 8 uur per week. Naast andere grote taken zoals de WMO en jeugdzorg. Een deel van ons succes zit in de hoeveel tijd die wij wekelijks kunnen besteden. Samen ongeveer 20 uur.'

Fijne sfeer

Noah: 'Een andere succesfactor is de vrijblijvendheid. En de positieve energie. De bijeenkomsten hebben een fijne sfeer. We houden het leuk en we gaan niet moeilijk doen als jongeren er een keer niet zijn.'

Tips voor het opzetten van een jongerenraad

Noah: 'We hebben wel wat ambtelijke processen moeten doorlopen om de jongerenraad structureel te regelen. Want dat was eerst zeker niet vanzelfsprekend. Daarom hebben we iedereen binnen de gemeente constant verteld wat we aan het doen zijn. Dat heeft heel veel tijd en energie gekost. Over het algemeen hebben wij in Apeldoorn altijd wel steun gevoeld om dit zo in te richten. Zowel vanuit de politiek en collega's als vanuit de ambtenarij.'

Met z'n tweeën

Dennis: 'Probeer zoveel mogelijk uren te krijgen om dit te kunnen organiseren. Het liefst met z'n tweeën, omdat je dan taken kunt verdelen. Zeker in het begin is het fijn als je samen met iemand kunt optrekken.'

Gastlessen

Dennis: 'De laatste tip: ga in gesprek met jongeren. Zoek ze op, bijvoorbeeld via leerlingenraden op school. Dan kan je samen met de jongeren een plan maken hoe je een jongerenraad gaat opzetten. We geven bijvoorbeeld ook gastlessen over de gemeente, bijvoorbeeld bij een jongerencentrum. Zo komen we in contact met jongeren die we op andere manieren niet bereiken.'