Waar kun je als ouder terecht met vragen over het slavernijverleden?

In december 2022 heeft de premier, namens de Nederlandse regering, excuses gemaakt voor het slavernijverleden en de koloniale tijd van Nederland. Misschien heb je daar zelf vragen over of krijg je er vragen over van je kind. Op deze pagina geven we kort antwoord op veelgestelde vragen en lees je waar je meer informatie kunt vinden.

Waarom heeft Nederland excuses aangeboden?  

Het koloniale verleden en het slavernijverleden van Nederland zijn periodes uit onze geschiedenis waarvan wij erkennen dat daarin veel mensen groot onrecht is aangedaan. De gevolgen ervan zijn voor nakomelingen van mensen die in slavernij werden gehouden nog altijd voelbaar.

Nog steeds bestaat er discriminatie en racisme. En nog steeds hebben mensen van kleur minder macht dan witte Nederlanders. Het erkennen van het leed dat hun voorouders is aangedaan, en de privileges die witte Nederlanders genieten door dit verleden, is een belangrijke stap naar onderlinge toenadering en meer begrip.   

Wat kan ik mijn kind vertellen over het slavernijverleden? 

Uit onderzoek weten we wat helpt bij het bespreken van het thema:

  • Leg de relatie met racisme in het heden. Op SlavernijenJij.nl vind je daarover filmpjes en verhalen. 
  • Zie nakomelingen van mensen die in slavernij werden gehouden niet alleen als slachtoffer. Vertel bijvoorbeeld ook over de dappere mensen die hebben gevochten voor hun vrijheid. Kijk bijvoorbeeld samen met je kind naar de video's op NPOkennis.nl.
  • Help je kind zich in te leven. Lees bijvoorbeeld samen een boek waarin de hoofdpersoon in slavernij werd gehouden. Voor inspiratie kun je kijken op Hebban.nl.
  • Vertel het eerlijke verhaal. Het kan moeilijk zijn om het te hebben over de vreselijke dingen die zijn gebeurd. Misschien wil je het liever hebben over de dingen die wél goed gingen in die tijd. Let er op dat je daardoor je kind niet het idee geeft dat het allemaal niet zo erg was.
  • Breng het dichtbij. Bij moeilijke onderwerpen wil je misschien wat afstand nemen. Probeer juist te benoemen dat het ook over jullie gaat. Over jullie familiegeschiedenis, of over hoe jullie het ook nu nog terugzien.

Waar kan ik informatie vinden over mijn eigen voorouders? 

Je kunt verschillende bronnen raadplegen als je meer wilt weten over jouw voorouders in de tijd van de slavernij en het kolonialisme:

Vraag familieleden

De eerste stap is om familieleden te bevragen. Misschien heeft iemand al een keer onderzoek gedaan naar jullie voorouders. Misschien willen je familieleden het hier helemaal niet over hebben. Dan kan het helpen om een geïnteresseerde houding aan te nemen en hen er niet hard mee te confronteren. De geschiedenis delen jullie met elkaar, maar hoe jullie die ervaren kan sterk verschillen. Probeer dus respect te hebben voor de wensen van je naasten.

Zoek in online archieven

In het Nationaal Archief kun je documenten bekijken uit verschillende instellingen in Nederland, Engeland, Guyana en Suriname die te maken hebben met het Nederlandse slavernijverleden. Het is handig als je de namen van je voorouders kent, want die kun je als zoekterm gebruiken.

Je kunt ook kijken op WieWasWie.nl. Daar kun je bijvoorbeeld namen invoeren en informatie vinden over geboorte, overlijden, huwelijk of andere notariële documenten.

Je kunt op Archieven.nl ook nog in oude krantenartikelen zoeken.

Waar vind ik meer informatie over het slavernijverleden?  

Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.

Hulp en advies voor ouders