Cijfers over opvoeden

Vragen en zorgen van ouders over opvoeding

Volgens cijfers uit 2010 is het grootste deel van de ouders tevreden over het verloop van de opvoeding van hun kinderen en vindt men zichzelf goed in staat om voor kinderen te zorgen (respectievelijk 97 procent en 98 procent) (Bucx, 2011).

Toch hebben alle ouders weleens vragen of zorgen over het gedrag, de ontwikkeling of de opvoeding van hun kinderen. Onderzoek dat plaatsvond in de periode 2017-2019 onder ouders met een kind tussen 0 en 8 jaar biedt inzicht in onderwerpen waar ouders vragen en zorgen over hebben.

Het merendeel (72 procent) van de ondervraagde ouders vertelde in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek vragen of zorgen te hebben gehad over de opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van hun kind. Met betrekking tot hun kind hadden relatief veel ouders vragen of zorgen over luisteren en gehoorzamen, driftbuien, woede en agressie, zindelijkheid, slapen en voeding. De meest genoemde onderwerpen met betrekking tot de opvoeding waren regels en grenzen stellen, en straffen en belonen. Hoewel het merendeel van de ouders van kinderen tot 8 jaar vragen of zorgen heeft over de opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van hun kind heeft slechts 14 procent van de ouders behoefte aan deskundige hulp of advies.

Deze gegevens zijn afkomstig uit een onderzoek van het Consortium Integratie Kennisbevordering Effectiviteit Opvoedonzekerheid-interventies (CIKEO) naar opvoedonzekerheid en de behoefte aan en het gebruik van opvoedondersteuning (Fierloos e.a., 2020).

Zorgen van ouders met en zonder migratieachtergrond

Van de ouders zonder migratieachtergrond had 73 procent in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek vragen of zorgen over de opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van hun kind. Van de ouders met een migratieachtergrond had 77 procent vragen of zorgen. Ouders van kinderen met een migratieachtergrond hadden vaker dan andere ouders vragen of zorgen over de spraak- en taalontwikkeling van hun kind en spanningen of stress over zaken die speelden buiten de opvoeding.

Ouders met behoefte aan deskundige hulp of advies

Bijna driekwart van ouders met kinderen van 0 tot 8 jaar had recent vragen of zorgen over het gedrag, de ontwikkeling of de opvoeding van hun jonge kinderen. Van deze ouders zegt 14 procent behoefte te hebben aan deskundig hulp of advies. Het merendeel (76 procent) heeft ook de benodigde hulp ontvangen.

Met betrekking tot de opvoeding hebben veel ouders hulp of advies nodig bij grenzen stellen, straffen en belonen. Met betrekking tot het kind gaan vragen en zorgen vooral over driftbuien, woede of agressie van het kind, luisteren en gehoorzamen (Fierloos e.a., 2020).

Definitie

Opvoeden houdt in dat ouders hun kind begeleiden bij de ontwikkeling tot een zelfstandig participerend lid van de samenleving. Dit doen ouders door:

• het bieden van een verzorgende en beschermende omgeving (bijvoorbeeld affectie tonen, sensitief en adequaat op behoeftes van kind reageren);
• het bieden van structuur (bijvoorbeeld zorgen voor regelmaat en orde, consistent handelen);
• het overdragen van kennis en het bijbrengen van waarden en normen (bijvoorbeeld uitleg en informatie geven, eigen verantwoordelijkheid stimuleren, ongewenst gedrag ontmoedigen of negeren, goed gedrag belonen).

De vorm en de mate waarin ouders opvoeden varieert per ouder en gezin, en is afhankelijk van kenmerken van de ouder zelf, het kind en van de omgeving (Bucx en De Roos 2011).

Meer informatie

Opvoeden en ouderschap