Huiselijk geweld: aard, omvang en hulpverlening

Centrale vragen binnen dit onderzoek zijn: wat is de aard en omvang van het huiselijk geweld onder mannen, vrouwen, ouderen en jongeren, en welke rol speelt de hulpverlening? Een belangrijk doel binnen dit onderzoek was het genereren van algemene informatie over huiselijk geweld onder mannen, vrouwen, ouderen en jongeren. Daarbij werd geprobeerd inzicht te krijgen in alle mogelijke aspecten van huiselijk geweld. Ook werd geweld in de kinderjaren en daarna in kaart gebracht. In totaal werden 516 mannen en 489 vrouwen in de leeftijd van 18 tot 70 jaar ondervraagd over hun ervaringen met huiselijk geweld. Alleen respondenten die de Nederlandse taal beheersten, werden ondervraagd.

Instelling

Marktonderzoekbureau Intomart

Methode

Soort onderzoek

steekproefonderzoek

Jaar dataverzameling

1997, 2010

Instrumenten

Er is een vragenlijst ontwikkeld waarin voor 32 verschillende vormen van huiselijk geweld gevraagd wordt of men daar ooit het slachtoffer van is geweest. De vragen uit de vragenlijst hebben betrekking op het persoonlijk slachtofferschap, de relatie tussen slachtoffer en dader, de hulpverlening, de gevolgen van slachtofferschap en de bekendheid met slachtoffers. Voor ieder voorval is gevraagd wie de dader is.

Afname

De interviews zijn bij de respondenten thuis afgenomen met behulp van Computer Assisted Personal Interviewing (CAPI) op draagbare computers.

Steekproefgrootte en respons

Populatie

Mannen en vrouwen van 18 tot 70 jaar die de Nederlandse taal beheersen.

Steekproefgrootte

Aanvankelijk werden 4.600 personen benaderd: een steekproef uit een landelijk bestand met personen. De mensen werden met een brief persoonlijk uitgenodigd voor deelname. Zij die aangaven mee te willen werken, zijn daarna telefonisch benaderd. De uiteindelijke steekproef bestond uit 1005 personen (respons percentage van 22 procent).

Van de mensen die niet ingingen op de schriftelijke uitnodiging om mee te doen met het onderzoek, zijn de redenen onbekend. Zij reageerden enkel met een antwoordstrook die bij de brief zat. Van hen kan niet worden vastgesteld of dit een specifieke groep is. Degenen die bij telefonisch contact weigerden mee te doen, gaven voor de helft aan geen interesse te hebben (51 procent). Een kwart had geen tijd (25 procent). Nog eens een kwart noemde diverse andere redenen, zoals vakantie en verhuizing (24 procent). Slechts vijf personen gaven een reden op die duidelijk met het onderwerp van onderzoek te maken had en dit waren allemaal vrouwen.

Leeftijd

Met behulp van weegfactoren is ervoor gezorgd dat de steekproef qua leeftijd overeenkomt met verdeling binnen de Nederlandse bevolking.

Verdeling sekse

De uiteindelijke steekproef bestond uit 516 mannen en 489 vrouwen. Er is een weging toegepast om de steekproef qua man-vrouw verdeling overeen te laten komen met de verdeling in de Nederlandse bevolking. Deze weging corrigeert een lichte oververtegenwoordiging van mannen in de steekproef.

Etniciteit

Het onderzoek is alleen uitgevoerd onder mensen die de Nederlandse taal voldoende machtig waren en is daarom niet representatief voor de verschillende etnische groepen in Nederland. In totaal zijn 19 respondenten ondervraagd met een niet-Nederlandse achtergrond (2 procent).

Kwaliteit van het onderzoek

Criteria
Is de methode van dataverzameling beschreven? Ja
Is de plaats / setting van dataverzameling beschreven? Ja
Is de periode waarin dataverzameling plaatsvond beschreven? Ja
Criteria
Beschrijving selectiviteit steekproef
Is de leeftijd beschreven? Ja
Is de sekseverdeling beschreven? Ja
Is de verdeling naar etnische herkomst beschreven? Nee
Is de verdeling naar urbanisatiegraad beschreven? Nee
Is de verdeling naar opleidingsniveau beschreven? Nee
Is de verdeling van sociaal-economische status beschreven? Nee
Beschrijving rekrutering steekproef
Is de manier waarop de selectie van de steekproef plaatsvond beschreven? Ja
Is er volgens de onderzoekers sprake van selectiviteit van non-respons? Onbekend
Representativiteit steekproef
Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. leeftijd? Ja
Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sekse? Ja
Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. urbanisatiegraad van de woonplaats? Onbekend
Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sociaal-economische status van de ouders/opvoeders? Onbekend
Steekproefgrootte
Is beschreven of de steekproefgrootte volgens de onderzoekers voldoende is voor betrouwbare uitspraken? Ja

table> Criteria Is beschreven welke vragen of instrumenten zijn gebruikt voor de berekening van de prevalenties? Ja

Criteria
Is de data-cleaning beschreven? Nee
Zijn datamanipulaties cq berekeningen beschreven? Ja
Is er een beschrijving van de gebruikte statistische methoden? Nee
Criteria
Is beschreven of er een proefleider aanwezig was tijdens de afname? Ja
Is beschreven hoeveel tijd de respondenten hadden voor het beantwoorden van de vragen? Nee
Is beschreven hoe men is omgegaan met de privacy van de respondenten tijdens de afname? Ja

Publicatiegegevens

  • Dijk, T., Veen, M. & Cox, E. (2010). Slachtofferschap van huiselijk geweld: aard, omvang, omstandigheden en hulpzoekgedrag. Hilversum: Infomart.
  • Dijk, Tom van, Flight, Sander, Oppenhuis, Erik, ... [et al.] (1997). 'Huiselijk geweld : aard, omvang en hulpverlening'. Den Haag: Ministerie van Justitie, Dienst Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering