Rol van de gemeente bij opvoedsteun

Preventie en steun bij ouderschap en opvoeden

De Jeugdwet gaat nog meer uit van de eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden (eigen kracht) van jeugdigen en hun ouders. Dit met inzet van hun sociale netwerk. Jeugdhulp moet snel, dichtbij en zo effectief mogelijk zijn.

Waar is beleid op gericht?

Gemeenten moeten hun beleid richten op:

• het inschakelen, herstellen en versterken van het vermogen van kinderen en jongeren, hun ouders en sociale omgeving om problemen op te lossen.
• het bevorderen van de opvoedcapaciteiten van de ouders en de sociale omgeving.
• preventie en vroegsignalering.
• het tijdig bieden van de juiste hulp op maat.
• effectieve en efficiënte samenwerking rond gezinnen.

Meer steun bij ouderschap en opvoeding nodig

Meer laagdrempelige hulp bij het opvoeden is nodig om te voorkomen dat het kind en zijn ouders meer gespecialiseerde vormen van jeugdhulp nodig hebben.

Verantwoordelijkheid gemeenten opvoedsteun

De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het verbeteren van het opvoedkundig klimaat in gezinnen, wijken, buurten, scholen en kinderopvang. Zij moeten kwalitatief goede en toereikende zorg bieden.

Waar en bij wie de hulpverlening is belegd voor ouderschap en opvoeden verschilt per gemeente. Dit is een gevolg van de decentralisatie waarbij de jeugdhulp is overgeheveld van het Rijk naar de gemeenten.

Het NJi wil meer kennis over hoe gemeenten ondersteunen bij ouderschap en opvoeding. Wat werkt in de praktijk? Daarom brengt het NJi een aantal praktijken in beeld van gemeenten die actief bezig zijn met het vormgeven van preventieve steun bij ouderschap en opvoeden. 

Lees ook Gemeenten aan de slag met opvoeden en ouderschap.

Lokale teams

Veel steden hebben lokale teams of wijkteams. Deze verschillen van elkaar in opzet, vorm en uitvoering. Sociale wijkteams richten zich meestal op gezinnen die basisondersteuning nodig hebben. En op gezinnen met meer complexe problematiek. Dit zijn bijvoorbeeld gezinnen met geldschulden, die problemen hebben met het opvoeden van hun kinderen of geen huis hebben. Lokale teams jeugd- en gezin richten zich vaak specifiek op gezinnen met opvoed- en opgroeiproblemen.

Lokale teams zoeken meestal het contact met kinderen en gezinnen op. De teammedewerker krijgt een signaal over een gezin, zoekt dit gezin op,  gevraagd of ongevraagd, en bespreekt het signaal. De signalen komen op verschillende manieren binnen, bijvoorbeeld via het CJG, het consultatiebureau, de kinderopvang, de huisarts en de wijkagent. Lokale teams of wijkteams kunnen ook werken vanuit een bestaande accommodatie zoals een CJG.

Lees meer bij het onderwerp Wijkteams.