Seksuele opvoeding is meer dan praten over seks en soa's

Wat is seksuele opvoeding?

Seksuele opvoeding gaat over relaties, seksualiteit en weerbaarheid. Kinderen leren hoe ze op een fijne en veilige manier relaties en intimiteit kunnen ervaren. Als ouder of opvoeder deel je hier kennis en vaardigheden over. Dit gaat onder andere over:

• Relaties en gevoelens: hoe ga je met anderen om? Wat betekent vriendschap?
• Je lichaam: hoe verandert je lichaam? Wat zijn geslachtsorganen? En hoe noem je die? Bijvoorbeeld voorlichting over menstruatie of haargroei.
• Wensen en grenzen: hoe weet je of je iets fijn vindt? Wat kun je doen als iemand iets doet wat je niet wil?
• Seksualiteit: wat is verliefdheid? Op wie kun je verliefd worden?
• Seksuele voorlichting: hoe heb je veilige seks? Hoe laat je je testen op soa's?

Wat is het verschil met seksuele voorlichting?

Seksuele voorlichting is dus onderdeel van seksuele opvoeding. Dit is bedoeld voor jongeren die de leeftijd hebben dat ze met seks bezig zijn. Meestal is dit tijdens de puberteit. Bij seksuele voorlichting deel je kennis, bijvoorbeeld over veilige seks.

Waarom is seksuele opvoeding belangrijk voor je kind?

Praten over seksualiteit wordt makkelijker

Bij seksuele vorming praat je op een open en toegankelijke manier met je kind over relaties, het lichaam en gevoelens. Hiermee kun je al op jonge leeftijd beginnen. Benoem bijvoorbeeld alle lichaamsdelen van je kind, ook het geslachtsdeel. Zo leert je kind dat dit gewoon onderdeel is van het lichaam. Je kind went er zo aan dat seksualiteit een normaal en veilig gespreksonderwerp is. Dit maakt het makkelijker om over gevoelige onderwerpen te praten als je kind ouder is.

Je kind is beter voorbereid op seksualiteit en relaties

Seksuele opvoeding helpt kinderen om positieve en gezonde keuzes te maken rond seksualiteit en relaties als ze ouder worden. Ze leren hun eigen grenzen kennen en voelen zich zelfverzekerder om vragen over seksualiteit te stellen. Ook zijn ze beter voorbereid om bewuste keuzes te maken die passen bij hun waarden en gevoelens.

Het helpt om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen

Seksuele opvoeding draagt bij aan het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Dit komt doordat kinderen leren hoe ze hun eigen grenzen kunnen aangeven. En hoe ze die van anderen kunnen respecteren.

Wanneer begin je als ouder met seksuele opvoeding?

Als ouder sluit je met de seksuele opvoeding aan bij de ontwikkelingsfase van je kind. De seksuele ontwikkeling van kinderen begint al vanaf nul jaar. Baby's verkennen hun lichaam. Peuters onderzoeken de verschillen tussen hun eigen lichaam en dat van anderen. En vanaf een jaar of 4 krijgen kinderen steeds meer vragen over liefde en seksualiteit.

Jonge kinderen

Met kleuters praat je bijvoorbeeld over vriendschap. Ook kun je uitleggen dat zij de baas zijn over hun eigen lichaam. Ze leren dat ze zelf mogen aangeven wat ze wel en niet prettig vinden. Op de basisschool leren kinderen over verliefdheid. Ook leren ze grenzen herkennen, bij zichzelf en bij een ander.

Kinderen zijn vaak nieuwsgierig en stellen vaak vragen over seksualiteit. Grijp die vragen aan om je kind iets te leren. Je hoeft niet alle details te vertellen, vaak heeft je kind al genoeg aan een kort antwoord.

Tijdens de puberteit

Hoe ouder je kind wordt, hoe meer de seksuele opvoeding verandert in een gesprek. Met pubers praat je over seksuele gezondheid, intimiteit en plezier. Zo kan je het hebben over seksuele gevoelens die je kind heeft. Maar ook je eigen ervaringen delen toen je jonger was.