SPARK

SPARK is een methode om vroegtijdig opvoed- en opgroeiproblemen bij jonge kinderen en hun ouders te signaleren in de jeugdgezondheidszorg.

Erkend als: 
Goed onderbouwd
Op: 
Door: 
Deelcommissie Jeugdgezondheidszorg, preventie en gezondheidsbevordering
Erkend als integraal vve-programma.: 
Momenteel in herbeoordeling: 
Gericht op: 
Opvoeding, Positieve ontwikkeling
Leeftijd: 
-1 tot en met 5 jaar
Doel: 
Preventie van problemen
Methode: 
Individuele aanpak
Locatie: 
In een instelling
Uitvoering: 
Basisvoorziening

Doelgroep

Aanstaande ouders met een indicatie voor prenatale jeugdgezondheidszorg en ouders met kinderen van 18 maanden, 36 maanden en 60 maanden die gebruik maken van de jeugdgezondheidszorg.

Aanpak

De methode Signaleren van Problemen en Analyse van Risico bij opvoeden en ontwikkeling van Kinderen (SPARK) ondersteunt de ouders en de jeugdverpleegkundige bij het voeren van gesprekken over het opvoeden en opgroeien van het jonge kind, via een vaste gespreksstructuur. Ook verkleint het gebruik van de SPARK verschillen in de mate waarin jeugdverpleegkundigen risico's signaleren.

Er zijn vier SPARK-versies beschikbaar, voor toepassing vóór de geboorte en wanneer het kind 18, 36 en 60 maanden oud is. Ze bestaan uit een lijst van relevante aandachtspunten voor de betreffende levensperiode. De jeugdverpleegkundige geeft uitleg over de ontwikkeling van kinderen in die periode en inventariseert vragen en zorgen van de ouders. Vervolgens maken de ouders en de jeugdverpleegkundige elke een eigen inschatting van de ernst van de opvoed- en opgroeivraagstukken. Aan de hand van ingevulde scorekaarten bespreken de ouders en de jeugdverpleegkundige de overeenkomsten en verschillen tussen hun inschattingen van risico's en de zorgbehoefte en maken ze afspraken voor de komende periode.

Tijdsbesteding

De SPARK-training voor de jeugdverpleegkundige bestaat uit een scholingsbijeenkomst van drie uur, e-learning, praktijkopdrachten, en twee vervolgbijeenkomsten van elk twee uur.
Het gebruik van de SPARK tijdens het prenatale thuisbezoek kost ruim een half tot anderhalf uur, afhankelijk van de risico-inschatting. Tijdens de drie postnatale huisbezoeken of consultatiebureauconsulten vraagt de methode ongeveer een half uur.

Toelichting oordeel Erkenningscommissie

De SPARK-methode is een degelijk ontwikkeld signaleringsinstrument dat in jgz-contactmomenten gebruikt kan worden. Er is een duidelijke handleiding en een mooie website en e-learning. Het instrument is ontwikkeld in een iteratief proces tussen wetenschap en praktijk. Er is veel ervaring met het inzetten van de SPARK-methode in de praktijk en de methode is opgenomen in diverse richtlijnen.

Er is veel onderzoek naar gedaan, dat vooral gericht is op betrouwbaarheid en validiteit van de SPARK18. De SPARK18 is daarom afzonderlijk beoordeeld op het niveau Goede aanwijzingen van effectiviteit.
De SPARK-methode is beoordeeld als goed onderbouwd.

Meer weten?

Meer weten over deze interventie? Neem contact op met:

Ontwikkelaar

SPARK team/GGD Zeeland

0113 - 24 94 00

Contactpersoon

Ingrid Staal

06 - 48 34 19 56