Riane: ‘Dat mijn dochter niet altijd mee kan doen, doet het meeste pijn.’

Leven met geldzorgen is iets waar Riane (60) goed mee om heeft leren gaan. Ze blijft uit de schulden en zegt nee tegen dure uitjes, etentjes en kleding. Voor haarzelf vindt ze dit niet erg, maar haar dochter had ze zoveel meer gegund. 'Dat is wat mij het meeste pijn doet. Dat mijn dochter niet altijd mee kan doen. Iedere moeder wil dat haar kind mee kan doen en gelukkig is.'

Veel kinderen zijn niet eens in Maastricht geweest, waarom ga je als school niet daarheen?
Riane

Alles achterlaten 

Dertien jaar geleden liet Riane alles achter in Den Haag. Een gewelddadige partner met een verslaving bracht het leven van haar en hun dochter in gevaar. 'Ik had toen nog een baan, maar mijn ex-partner gaf zoveel geld uit dat ik daar niet tegenop kon werken.' Door zijn verslaving werd hij schizofreen en stal hij zelfs geld uit de spaarpot van zijn dochter. 'Ik kreeg weinig hulp in Den Haag, dus we zijn gevlucht, ook omdat mijn leven bedreigd werd.' 

Goed opgevangen 

Samen met haar dochter vluchtte Riane naar een dorpje in het noorden van Nederland. Hier moest ze opnieuw beginnen. Zonder geld en baan. Ook viel haar sociale kring weg. Gelukkig werd ze in het noorden goed opgevangen door de sociale dienst. 'Hier werd er echt naar mij geluisterd en werd ik geholpen. Ze wilden alleen maar dat het goed met mij ging en dat ik rust kreeg. Dat was precies wat ik nodig had.' 

Niet zomaar uit eten 

In het noorden van het land keerde de rust weer wat terug. Riane kreeg een uitkering en startte met vrijwilligerswerk. Ze bouwde een netwerk op en ontdekte de voordelen van het wonen in een klein dorp. Bij de kerk werd één keer per twee maanden een 'schuif aan tafel-avond' georganiseerd. 'Iedereen kan daar gratis aanschuiven. Dat was zo fijn. Vooral voor mensen die eenzaam zijn of weinig geld hebben. Wij konden namelijk niet zomaar uit eten.' 

Op vakantie gaan? Daar was helemaal geen geld voor.

Moeilijke momenten 

Het leven met weinig geld werd wel steeds zwaarder voor Riane. 'Niet voor mijzelf, maar voor mijn dochter. Zo zijn in het dorp bijvoorbeeld alleen balsportverenigingen. Mijn dochter houdt daar niet van', vertelt Riane. 'Voor andere sporten moest ze te ver reizen. Dat kon ik niet betalen.' Ook werd er na elke zomervakantie op de basisschool gevraagd waar de kinderen op vakantie waren geweest. Maar haar dochter had dan niks te vertellen. 'Op vakantie gaan? Daar was helemaal geen geld voor.' 

De feestdagen 

Andere lastige momenten waren de feestdagen. Zoals het kerstontbijt op school. De kinderen moesten hiervoor zelf eten meenemen. 'Dat konden wij niet betalen, dus mijn dochter at dan niet mee. En met Sinterklaas vroeg mijn dochter een keer: "Vindt Sinterklaas mij niet lief? Want ik krijg niet zulke grote cadeaus als de andere kinderen".' Maar het pijnlijkste moment was toen de middelbare school van haar dochter Riane vertelde over het schoolreisje in het 4e jaar. 

Ik wil niet dat mijn kind buitengesloten wordt.

Niet mee op buitenlandreis 

Riane: 'Er werd tegen mij gezegd: "We gaan in de vierde klas op buitenlandreis en dat gaat zo'n 600 euro kosten. Ga maar vast sparen". Dat viel bij mij helemaal verkeerd. Wij hebben dat geld harder nodig voor andere dingen, maar ik wil ook niet dat mijn kind buitengesloten wordt. Dat zijn zulke lastige momenten. Veel kinderen zijn nog niet eens in Maastricht geweest, dus waarom ga je als school niet daarheen?' 

Stilstaan bij de situatie 

Riane vindt het belangrijk dat scholen en organisaties meer stilstaan bij de situatie van ouders. 'Niet iedereen heeft maar wat in de portemonnee zitten. Het is niet voor alle ouders vanzelfsprekend dat ze nieuwe gymschoenen voor hun kinderen kunnen kopen of een traktatie kunnen regelen voor een verjaardagsfeestje.' 

Opgeleide ervaringswerker

Inmiddels gaat het goed met Riane en is ze een opgeleide ervaringswerker met vast contract bij Stichting expertisecentrum Sterk uit Armoede. Hier zet ze zich in op het gebied van energiearmoede en energietransitie.

Tips van Riane

Vijf tips voor ouders

  • Denk jij dat vriendjes van jouw kinderen in armoede leven? Vraag of ze een keer mee mogen als je een dagje eropuit gaat met het gezin. Dit kan zoveel betekenen voor een kind en de ouder. 
  • Leef je zelf met geldzorgen? Er zijn ontzettend veel leuke dingen die je gratis kunt doen. Ga samen wandelen, of fietsen, en neem een hapje en een drankje mee. Of ga naar activiteiten van de bieb. Daar is ook vaak gratis koffie, thee en limonade.
  • Heb je net als ik geen geld voor de peuterspeelzaal? Zoek gratis plekken op waar je kind andere kinderen kan ontmoeten. Zoals de ballenbak bij de Ikea.  
  • Deze is lastig. Maar probeer je over je schaamte heen te zetten als je in geldzorgen leeft. Als je er niet over praat, kunnen anderen er ook geen rekening mee houden. 
  • Heb je geen geld voor cadeautjes? Als je ergens even wat over hebt en je loopt tegen een leuke aanbieding aan, neem het mee en bewaar het voor Sinterklaas, Kerst of een verjaardag. Een beetje vooruitdenken helpt. 

Vijf tips voor scholen

  • Ga in gesprek met ouders, in plaats van ze zomaar dingen op te leggen zoals een dure buitenlandreis of het kopen van nieuwe gymschoenen. Niet iedereen kan dit. 
  • Vraag na de zomervakantie bijvoorbeeld wat het leukste moment is geweest van de zomer. Zo hoeft een kind dat geen geld heeft voor vakantie zich niet buitengesloten te voelen. 
  • Ga er wanneer een kind merkkleding draagt niet vanuit dat ze thuis veel geld hebben. Ik weet dat er ouders zijn die zich in de schulden steken om er maar voor te zorgen dat hun kind 'erbij hoort'. 
  • Bestempel ouders die niet voor de oudergesprekken komen niet als 'ongeïnteresseerde ouders'. Voor ouders in armoede kunnen er genoeg andere redenen zijn om niet te komen, zoals bijvoorbeeld geen geld om een oppas of vervoerskosten te betalen.  
  • Er zijn veel oordelen en vooroordelen over armoede. Probeer je daar niet door te laten leiden. 

Lees ook

Alle pagina's over armoede

Hannes van de Ven

Vragen? Neem contact op met:

Hannes van de Ven

onderzoeker / adviseur
h.vandeven@nji.nl