Effectieve interventies voor pleegkinderen en -ouders

Onderzoek laat zien dat pleegkinderen met meer emotionele en gedragsproblemen kampen dan andere kinderen. Naast de reguliere ondersteuning aan pleeggezinnen kan het nodig zijn extra interventies in te zetten gericht op het verminderen van deze problemen. In de literatuur komen voornamelijk interventies naar voren gericht op: gedragsproblematiek, hechtingsproblematiek en trauma gerelateerde problematiek.

Gedragsproblematiek

Interventies om gedragsproblemen te voorkomen of verminderen zijn vaak gericht op de pleegouders of het hele pleeggezin. Een voorname oorzaak van voortijdige afbreking van de plaatsing is namelijk dat pleegouders het probleemgedrag van het pleegkind niet goed begrijpen en niet weten hoe zij hiermee moeten omgaan. Voorzichtig kunnen we concluderen dat pleegoudertrainingen gericht op opvoedvaardigheden of met een gedragsmatige aanpak positieve effecten laten zien op de vaardigheden van de pleegouder en op het gedrag van het pleegkind. Wel is het goed om rekening te houden met de specifieke behoeften en vragen van pleegouders, aangezien de problematiek van pleegkinderen uiteenlopend is.

Hechtingsproblematiek

Pleegouders en hun pleegkind kunnen baat hebben bij extra ondersteuning bij het opbouwen van een gehechtheidsrelatie. Interventies om de gehechtheidsrelatie tussen opvoeders en kind te bevorderen zijn succesvol als deze gericht zijn op sensitief opvoedingsgedrag van de opvoeder, relatief kort duren en gebruikmaken van videofeedback om sensitief opvoedingsgedrag te stimuleren.

Traumagerelateerde problematiek

Pleegkinderen hebben vaak traumatische gebeurtenissen meegemaakt en hebben een grotere kans op het ervaren van posttraumatische stress. Geen van de in Nederland beschikbare interventies gericht op trauma is of wordt momenteel onderzocht in de pleegzorg.

Er is wel kennis beschikbaar over hulpverlening bij complexe trauma's. Er zijn effectieve methoden, vaak in samenwerking met specialisten uit de jeugd-ggz. Het herstellen van complex trauma vindt deels plaats in het dagelijks leven, dus ook in het pleeggezin. Als pleegouders in hun handelen rekening houden met het trauma, krijgt het pleegkind de ruimte nieuw vertrouwen en veerkracht te ontwikkelen. Dat is een voedingsbodem voor therapie. Ook kan het pleegkind in dagelijkse situaties toepassen wat het leert in de therapie. In de publicatie Hoe begeleid je kinderen en jongeren met complex trauma in gezinsvervangende woonsituaties? lees je hoe professionals en pleeg- of gezinshuisouders kinderen met een complex trauma goed begeleiden.

Erkende interventies

De hieronder genoemde interventies zijn specifiek gericht op pleegkinderen en -ouders en beschreven in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Deze interventies zijn door een onafhankelijke erkenningscommissie minimaal erkend als goed onderbouwd

  • Basic Trust-methode

    Professionals
    Beleidsmakers

    Voor kinderen met gedrags- of emotionele problemen en hun opvoeders, waarbij ook sprake is van problemen in de gehechtheidsrelatie.

  • Ken je grens

    Professionals
    Beleidsmakers

    Ken je grens is een individuele training om herhaling van off- en online seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.

Review en factsheet

De informatie op deze pagina is gebaseerd op de wetenschappelijke literatuur over dit onderwerp. Een uitgebreide samenvatting daarvan kun je lezen in de review Effectieve interventies voor pleegkinderen en pleegouders.

De factsheet Effectieve jeugdinterventies pleegzorg geeft een praktische vertaling van deze kennis voor de beroepspraktijk.

Lees ook

Alle pagina's over pleegzorg

Foto Hoda Yamani

Vragen? Neem contact op met:

Hoda Yamani

medewerker inhoud
h.yamani@nji.nl