Antipestprogramma’s

De Commissie Antipestprogramma's is een onafhankelijke commissie van deskundigen. De commissie beoordeelde in opdracht van het ministerie van OCW een groot aantal antipestprogramma's op hun effectiviteit om zo tot een wetenschappelijk verantwoorde validatie te komen. 

Criteria

Ieder programma is langs drie criteria gelegd, gespecificeerd in twintig indicatoren, waaraan een goed antipestprogramma moet voldoen. Namelijk: 

• Het programma is theoretisch goed onderbouwd.
• Het programma is empirisch adequaat onderbouwd.
• Randvoorwaarden om het programma uit te voeren zijn duidelijk beschreven.

Oordeel

Antipestprogramma's die aan alle criteria voldoen

De Commissie Antipestprogramma's ziet in drie antipestprogramma's aanwijzingen voor effectiviteit. Deze programma's voldoen aan alle drie de criteria:

• KiVa
• PRIMA
• Taakspel

Antipestprogramma's die aan twee criteria voldoen

De Commissie Antipestprogramma's vindt tien antipestprogramma's theoretisch goed onderbouwd. Bij deze programma's zijn de randvoorwaarden om het programma uit te voeren duidelijk beschreven. In 2015 werden deze programma's door het ministerie van OCW betiteld als kansrijk:

• Alles Kidzzz
• De Vreedzame school
• Kanjertraining
• Omgaan met elkaar
• Plezier op school
• Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD)
• School Wide Positive Behavior Support (SWPBS)
• Sta sterk (training)
• Zippy's vrienden

Rapport

• Rapport van de Commissie Antipestprogramma's van 2018
• Rapport van de Commissie Antipestprogramma's van 2015

Bij het rapport in 2018 baseert de Commissie Antipestprogramma's zich op onderzoeksresultaten van een consortium, bestaande uit vier universiteiten en een kennisinstelling, dat in opdracht van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) onderzoek heeft gedaan naar de effectiviteit van tien antipestprogramma's. De bevindingen van het consortium zijn gepubliceerd in Wat werkt tegen pesten? Effectiviteit van kansrijke programma's tegen pesten in de Nederlandse onderwijspraktijk.

Over de commissie

In maart 2013 presenteerden de Kinderombudsman en staatssecretaris Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het Plan van aanpak tegen pesten. Het aanbod aan antipestprogramma's is groot. Om tot een wetenschappelijk verantwoorde validatie te komen, is daarom een onafhankelijke commissie van deskundigen samengesteld: de Commissie Antipestprogramma's. De beoordelingsronde van mei 2018 is de laatste geweest. De commissie wordt nu opgeheven. Beoordeling op effectiviteit van antipestprogramma's vindt verder plaats door de Erkenningscommissie Interventies. 

Antipestprogramma aanmelden voor beoordeling?

Wilt u een antipestprogramma aanmelden voor beoordeling op effectiviteit? Dit kan vanaf nu via de Erkenningscommissie Interventies. Want de Commissie Antipestprogramma's beoordeelt geen nieuwe antipestprogramma's meer. Lees meer over de erkenningsprocedure.

Andere erkende interventies

Voor het voorkomen en verminderen van pestgedrag bestaan in Nederland verschillende erkende interventies. Sommige van de bovenstaande antipestprogramma's zijn specifiek ontwikkeld als programma ter voorkoming en vermindering van pestgedrag dat kan worden ingezet als universeel antipestprogramma: bij alle kinderen en in alle klassen.

Andere interventies hebben een bredere focus. Dit zijn bijvoorbeeld schoolprogramma's die sociale vaardigheden of weerbaarheid van leerlingen versterken of interventies die zich richten op het bevorderen van een positief schoolklimaat. Ook zijn er interventies die meer gericht zijn op een specifieke groep, zoals leerlingen met externaliserend probleemgedrag, of klassen met veel conflicten.

De databank Effectieve Jeugdinterventies geeft meer informatie over de precieze doelen en doelgroepen van bovenstaande programma's en de mate waarop een programma effectief is in het bereiken van die doelen.

Bekijk de erkende interventies in de databank Effectieve Jeugdinterventies.